تولید و هزینه عملیات سرشاخه‌زنی درختان با اره‌موتوری (مطالعه موردی: بخش نمخانه جنگل خیرود)

Abstract

قطع درخت یکی از مؤلفه‌های بسیار مهم سیستم بهره‌برداری است که شامل زیرمؤلفه‌های قطع و انداختن، سرشاخه‌زنی و بینه‌بری است. در جنگل‌های پهن‌برگ سرشاخه‌زنی به‌وسیله اره موتوری بسیار مهم و تأثیرگذار می‌باشد. برای ارزیابی زیرمؤلفه سرشاخه‌زنی این تحقیق در دو پارسل از بخش نمخانه جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام شد. اهداف این پژوهش عبارتند از مطالعه زمانی عملیات سرشاخه‌زنی درخت، برآورد و محاسبه نرخ تولید و هزینه اره‌موتوری، ارائه‌ مدل رگرسیونی پیش‌بینی زمان سرشاخه‌زنی. معادله رگرسیون چندمتغیره زمان سرشاخه‌زنی یک درخت، به‌صورت تابعی از متغیر قطر است. در این پژوهش میزان تولید ساعتی سرشاخه‌زنی درخت به‌وسیله اره‌موتوری با در نظر گرفتن زمان‌های تاخیر و بدون آن، به‌ترتیب برابر 1/11 مترمکعب در ساعت (4 درخت در ساعت) و 8/14 مترمکعب در ساعت (5 درخت در ساعت) است. با افزایش قطر، میزان تولید بدون تأخیر سرشاخه‌زنی درخت به‌صورت رابطه توانی افزایش می‌یابد. هزینه واحد تولید سرشاخه‌زنی به‌وسیله اره‌موتوری (ریال بر مترمکعب) با احتساب زمان‌های تأخیر و بدون احتساب آن، برای سرشاخه‌زنی درخت به‌ترتیب برابر 14710 و 11020 ریال بر مترمکعب به‌دست آمد. متوسط زمان خالص یک سیکل کار سرشاخه‌زنی بدون تأخیر برابر است با 37/12 دقیقه و متوسط زمان یک سیکل کار سرشاخه‌زنی با زمان تأخیر برابر با 51/16 دقیقه است و با کاهش تأخیرهای شخصی می‌توان بازده کار را افزایش داد.