بازشناخت حماسة شاه‌رخ‌نامه (سرودة قاسمی گنابادی)

Abstract

<strong>حماسة شاه‌رخ­نامة قاسمی گنابادی مثنوی­ای چهار هزار و هفت­صد بیتی است که در سال 950ق آن را سرود. موضوع آن شرح کشورگشایی­ها، شکارها، سفرها، عدالت ورزی‌ها و رشادت­های شاه‌رخ تیموری (850- 779) از بر تخت پادشاهی نشستن تا هنگام وفات است که به شاه‌طهماسب صفوی (ج. 930- د. 984) تقدیم شده است. شاه‌رخ جز همین مثنوی، زندگی</strong><strong></strong><strong>نامة مستقلی ندارد. منظومة شاه‌رخ­نامه در ایران نسخه ندارد و نگارنده آن را براساس نسخة پاریس تصحیح کرده است.</strong><br /> <strong>پس از معرّفی شاه‌رخ­نامه، به بررسی برخی ویژگی­های ادبی و زبانی منظومه و معرّفی نسخه­های آن پرداخته شده و ساقی­نامه­های این مثنوی برای اوّلین بار معرّفی گردیده است. چند فراز از زندگی شاه‌رخ از نگاه قاسمی و مورّخان عصر شاه‌رخ با هم مقایسه شدند. تحقیق نشان داد این حماسه تا حدّ زیادی مبتنی بر مستندات تاریخی است و به ترتیب وقوع عمل­کردهای شاه‌رخ سروده شده است. توصیف صحنه‌های نبرد با بیانی فخیم و حماسی و به کاربردن تعبیرها و ترکیب‌های زیبا، تضاد، سجع و واج‌آرایی از دیگر ویژگی‌های این اثر است.</strong>