ظرفیت و آثار مداخله پلیس در پیشگیری اجتماعی از جرم در ایران

Abstract

ظرفیت و آثار مداخله پلیس در پیشگیری اجتماعی از جرم در دو رویکرد کل نگر و تجزیه گرا، قابل بررسی است. در رویکرد کل نگر، نگاه به پلیس بعنوان یک حلقه از چرخه گسترده تمامی نهادهایی است که وظیفه پیشگیری از جرم را بر عهده دارند. بر این مبنا مطالبات از پلیس با توجه به عملکرد دیگر نهادهای اجتماعی ذیربط در امر پیشگیری از جرم، سنجیده می‌شود. در رویکرد تجزیه گرا، نگاه به پلیس بعنوان تنها حلقه ای است که وظیفه پیشگیری از جرم را بر عهده دارد. بر این مبنا مطالبات از پلیس به این صورت است که این سازمان می‌بایست در مقطع زمانی خاص پیشگیری از جرم را به نحو موفق انجام دهد. بر حسب اتخاذ هر یک از این رویکر دها، نگاه به ظرفیت و آثار مداخله پلیس در پیشگیری اجتماعی از جرم تفاوت می‌یابد. دررویکرد نخست (کل نگر)، برای پیشگیری از جرم، پلیس به تعامل بین سازمانی و بین رشته ای دست می زند، زیرا اعتقاد بر این است که پیشگیری از یک مسأله اجتماعی نیازمند مشارکت مردمی، بین سازمانی و بین رشته ای است. در این رویکرد، به کیفیت پیدایش جرم در جامعه توجه می‌شود، همچنین جرم از منظر روانشناسی، جامعه شناسی و ... مورد بررسی قرار می‌گیرد و در نهایت حاصل مطالعات به شکل اثر بخش در جامعه ترویج می‌شود. اما در رویکرد دوم (تجزیه گرا)، نگاه درون سازمانی بصورت سیستم بسته وجود دارد و فرض بر این است که یک سازمان قادر به حل و پیشگیری کوتاه مدت و بدون مناقشه از مسائل اجتماعی است. این مقاله با استفاده از روش اسنادی-کتابخانه ای در پی بررسی این دو رویکرد و پیامدهای متفاوتی که در هر یک از آنها در پیشگیری اجتماعی از جرم ایجاد می‌کنند، است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که ضرورت اتخاذ رویکرد کل نگر در نگاه به ظرفیت و آثار پلیس در پیشگیری اجتماعی از جرم است.