نظریۀ جامعۀ اسلامی بر اساس بیانات مقام معظم رهبری: زمینه‌ها، فرایند و پیامدها (راهبرد نظریه‌پردازی داده‌بنیاد)

Abstract

<strong><em><span style="text-decoration: underline;">هدف:</span></em></strong> این مقاله به منظور پر کردن خلأ علمی در کشور و با الگو قرار دادن سخنان مقام معظم رهبری، به بررسی اندیشه‌های ایشان در زمینۀ جامعۀ اسلامی پرداخته است. <strong><em><span style="text-decoration: underline;">روش:</span></em></strong> پژوهش حاضر بر اساس روش‌شناسی کیفی بوده و از نظریه‌پردازی داده‌بنیاد ثانویه برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. مهم‏ترین پرسشهای تحقیق حاضر عبارتند از: چه مدل نظری جامعۀ اسلامی را از دیدگاه مقام معظم رهبری تبیین می‌کند؟ چه تغییراتی در ایران باید رخ دهد تا جامعه، اسلامی شود؟ راهبردهای کنشی آن چیست؟ و پیامدهای این راهبردها چه خواهد بود؟ در این پژوهش به جای آزمون نظریه و تأیید یا رد آن، به ارائۀ نظریه به صورت محدود به واقعیت پرداخته می‌شود تا بر اساس آن، مدل نظری(تحلیلی) در خصوص جامعۀ اسلامی به شیوۀ نظریه‌پردازی داده‌بنیاد ارائه شود. <strong><em><span style="text-decoration: underline;">یافته‌ها:</span></em></strong> متعیّنهای شناختی- معرفتی، اعتقادی، مجاهدت و تلاش جمعی به عنوان شرایط علّی درونی؛ استکبارستیزی به عنوان شرایط علّی بیرونی؛ عوامل مدیریتی و رفتار خواص به عنوان شرایط مداخله‌گر؛ احیای قدرت دین و توجه به معنویت، نقش پیدا کردن مردم و راهبرد استکبارستیزی به عنوان راهبردهای جامعۀ اسلامی و مقولۀ هسته‌ای این بررسی، جامعۀ اسلامی است که مقولات عمده فوق را در بر می‌گیرد. <strong><em><span style="text-decoration: underline;">نتیجه‌گیری:</span></em></strong> الگوی بومی مدل نظری ارائه‌شده برگرفته از رهنمودهای مقام معظم رهبری، به ‌خوبی علت شکل‌گیری جامعۀ اسلامی راتبیین می‌کند.