تمهیدات کالبدی پدافند غیرعامل در محیط‌های شهری: مطالعه موردی شهر سنندج

Abstract

پدافند غیرعامل بامفهوم کلی دفاع در برابر تهاجم، بدون استفاده از سلاح و درگیر شدن مستقیم، سابقه‌ای بس طولانی در تاریخ بشری به قدمت خلقت انسان دارد. شکل‌گیری تمدن‌ها ی اولیه در جهان، همواره با وقوع جنگ همراه بوده است. انجام اقدامات غیرعامل در جنگ‌های امروزی درجهت مقابله با تهاجمات دشمن و تقلیل خسارات ناشی از حملات هوایی، زمینی و دریایی مهاجم، موضوعی بنیادی است که وسعت و گستره آن، تمامی زیرساخت‌های کلیدی، مراکزحیاتی، حساس و مهم نظامی و غیرنظامی کشور نظیر پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها، بنادر، فرودگاه‌ها، مجتمع‌های بزرگ صنعتی، قرارگاه‌ها و مراکز عمده فرماندهی نظامی و هدایت تصمیم‌گیری‌های سیاسی، مراکز اصلی مخابراتی و ارتباطی، پل‌های استراتژیک، مراکز و ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی، مراکز جمعیتی و قرارگاه‌های تاکتیکی، مقرهای عمده آمادگی و پشتیبانی و ... را در برمی‌گیرد. در تحقیق حاضر شهر سنندج از منظر پدافند غیرعامل مورد بررسی و شناخت قرارگرفت، پس از تبیین اهمیت و موقعیت استراتژیک شهر سنندج در محدوده مرزهای غربی کشور و بررسی ساختار طبیعی شهر و پیرامون آن، با استفاده از ماتریس وزن‌دهی تعیین اولویت‌ها، مراکز ثقل شهر در سه گروه حیاتی، حساس و مهم سطح‌بندی گردیده و حریم آسیب‌پذیری مراکز فوق نسبت به محدوده‌های پیرامونی در قالب نقاط و سطوح آسیب‌پذیر مشخص گردید، در ادامه با استفاده از مدلSWOT نقاط ضعف، قوت، فرصت‌ها و تهدید‌های شهر در ابعاد نظامی، انتظامی و کالبدی شناسایی و اهداف و راهبردها و سیاست‌های لازم در خصوص کاهش آسیب‌پذیری شهر در صورت مواجه با شرایط بحرانی ارائه گردید.