نقش رویکردهای مکانی پیشگیری از جرم در کاهش میزان جرایم مراکز شهری نمونه موردی: مرکز شهر سنندج

Abstract

قلمرو فضاهای شهری به عنوان فضای زندگی روزمره‌ی شهروندان، تحت تأثیر برخی از عوامل محیطی مورد بی‌توجهی مردم و زمینه‌ساز معضلات و آسیب‌های اجتماعی متعاقب قرار می‌گیرد. در دهه‌های اخیر مفهوم «پیشگیری مکانی از جرم» با هدف کاهش ترس از وقوع جرم در نواحی شهری گسترش یافته است. این رویکرد در قالب برنامه‌های پیشگیری و با تغییر در جنبه‌های کالبدی- فضایی محیط سعی در ایجاد جوامع امن و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان دارد. از سوی دیگر مراکز کهن شهری علیرغم برخورداری از ارزش‌های فراوان تاریخی و فرهنگی، امروزه با چالش‌های فراوانی روبرو هستند. یکی از این چالش‌ها در مرکز شهر سنندج به عنوان نمونه‌ی موردی این پژوهش، تمرکز برخی از جرایم است که احساس امنیت را در این محدوده تحت تاثیر قرار داده است. در این راستا، پژوهش حاضر بر آن است تا با روشی توصیفی- موردی در قالب یک رویکرد کاربردی و با بهره‌گیری از اصول پیشگیری مکانی از جرم، پس از شناسایی و ارزیابی جامع و دقیق ویژگی‌های مختلف این مرکز، به ارائه‌ی راهبردها و سیاست‌ها جهت ارتقای امنیت فضاها بپردازد. یافته‌ها و نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که با توجه به چالش‌های این محدوده تاکید بر راهکارهایی همچون تعییر ساختار فرم کالبدی فضا، افزایش دسترسی‌پذیری و تسهیل جابه‌جایی در مرکز شهر سنندج، ارتقا مدیریت و پایش دائمی مرکز، گسترش فعالیت‌های سازگار و افزایش نظارت بر فضاهای همگانی ضروری به نظر می‌رسد.