بازخوانی و تصحیح واژه‌هایی از تحریر سنسکریت جیوَکه‌پوستَکه

Abstract

<em>جیوَکه‌پوستَکه</em> یکی از متون پزشکی است که به طب آیوروِده تعلق دارد. علاوه‌بر تحریر سنسکریت از این متن ترجمه‌ای به زبان ختنی نیز موجود است. تحریر سنسکریت به‌جامانده مغلوط و عملاً ناخوانا بود تا اینکه باتوجه‌به ترجمۀ ختنی آن و دیگر متون پزشکی طب آیوروده مانند <em>سیدّهه‌ساره</em> برخی از دانشمندان به بازسازی و تصحیح آن پرداختند. دست‌نویس <em>جیوَکه‌پوستَکه</em> دارای 71 برگ است که هر دو تحریر سنسکریت و ختنی را شامل می‌شود. این متن متشکل از 91 دستورالعمل دارویی است. به‌جز یکی از دستورالعمل‌ها که در آن پس از هر عبارت سنسکریت ترجمۀ ختنی آن آمده‌است در سایر موارد ابتدا متن سنسکریت آن دستورالعمل آمده و سپس ترجمۀ ختنی به دنبال آن نوشته شده‌است. نخستین کسی که به تصحیح دو دستورالعمل از تحریر سنسکریت این متن پرداخت دانشمندی به‌نام هورنله بود. بعدها اِمریک باتوجه‌به تصحیح هورنله و ترجمۀ ختنی، دو دستورالعمل فوق را تصحیح کرد و خوانش و ترجمه‌ای بهتر ارائه داد. سرانجام دانشمندی چینی به‌نام چِن تمام تحریر سنسکریت را تصحیح و به زبان چینی منتشر کرد. در این نوشته می‌کوشیم تا باتوجه‌به ترجمۀ ختنی، برخی از خوانش‌های نادرست چِن از تحریر سنسکریت این متن را تصحیح کنیم.