بررسی مفهوم سیاسی و اسطوره‌ای زمین در شعر فدوی طوقان

Abstract

زمین به عنوان مادر هستی و طبیعت، جایگاهی والا در میان بشریت دارد و از زمان‌های قدیم تا دورة معاصر همواره مورد توجه انسان‌ها بوده است. زمین بطور کلی مفاهیمی متفاوت دارد: مفهوم جغرافیایی، تاریخی، اجتماعی، فلسفی، سیاسی، اسطوره‌ای و ... . از این میان، آنچه در این پژوهش مورد توجه است؛ بررسی مفهوم سیاسی و اسطوره‌ای زمین و ارتباط این دو مفهوم با یکدیگر است. پژوهش حاضر ‌کوشیده است با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی این مفاهیم در اشعار شاعر معاصر فلسطینی «فدوی طوقان» بپردازد. یافته​های پژوهش نشان می‌دهد که در شعر معاصر فلسطین، مفهوم سیاسی زمین، اغلب مترادف وطن است. این مفهوم در شعر فدوی با مفاهیمی جدید همچون تفکرات استقلال طلبانه، پایداری و مقاومت، آزادی و آزادی​خواهی، همراه می‌شود؛ مفاهیمی که در دوره‌های قبل وجود نداشتند. مفهوم اسطوره‌ای زمین به مفهوم مادر و هستی، ریشه در باورها و آیین‌های اساطیری دارد. در اشعار این شاعر، زمین همچون مادری بارور، زاینده و پرورش دهنده می‌شود و نسلی مبارز را برای مقاومت و پایداری می​پروراند و این دو مفهوم با هم تلفیق می‌شود.