زبان و گفتمان انقلابی در رمان "فراشة المیدان" از سلطان الحجار (بر اساس نظریه تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف)

Abstract

تحلیل گفتمان رویکردی جامع در تحلیل متن است که به وسیله آن می‌توانیم فکر نویسنده و هدفی که از ماورای صورت و معنا در متن را دنبال می‌کند، تبیین کنیم. از آنجایی که تحلیل متون جدید و بویژه نوع ادبی رمان در تغییر و تحولات فرهنگی و اجتماعی جهان معاصر نقش بسزایی دارد، مسئله تحلیل متون بر این اساس و بیان گفتمان غالب و جهت دهی آنها از ضرورت‌های ادب معاصر است. این پژوهش بر مبنای تحلیل انتقادی گفتمان بر اساس نظریه نورمن فرکلاف(1941) در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین به شیوه توصیفی – تحلیلی، رمان فراشة المیدان را مورد بررسی قرار خواهد داد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که نویسنده در سطح توصیف با ایجاد روابط هم‌نشینی و گاهی تضاد و برقراری ارتباط بین واژگان، در پی تبیین ایدئولوژی و فکر خود است، در سطح تفسیر از بافت بینامتنی برای بافت موقعیت موجود استفاده برده و سیر تحول شخصیت زن را بیان کرده و در سطح تبیین، گفتمان غالب را که مبتنی بر هویت و آزادی خواهی است در ارتباط با عوامل درون متنی و برون متنی به تصویر کشیده است.