تحلیل قلمروهای مشبه و مشبهٌ‌به در اشعار فریدون تولّلی

Abstract

«تشبیه» راهی به سوی برکشیدن فرم و صورت و ایجاد فضای لطیف و هنری در شعر است. همچنین باعث ملموس‌ترشدن فضای شعر برای مخاطب و شیوایی بیشتر کلام و گیرایی آن می‌شود؛ بررسی و تحلیل قلمرو‌های تشبیه نیز سبب کشف و شناخت هرچه ‌بیشتر جهان‌بینی شاعر می‌شود. فریدون تولّلی اهمیّت تشبیه را به‌خوبی دریافته است؛ به‌گونه‌ای که از میان سایر فراهنجاری‌های معنایی به تشبیه با بسامد دویست و ده مورد نگاه ویژه داشته است. فراوانی تشبیه‌های حسّی به حسّی در شعر توللی نشان‌دهندة طبع نازک و برون‌گرای شاعر است. در تشبیه‌های شعر تولّلی توجّه وی به مکتب باروک را می‌توان نشانه‌ای از شخصیت متزلزل و متغیر او دانست و درگیری احتمالی او با عقدة ادیپ را از خلال تکرار نام‌اندام‌های مادرانه در مشبه و مشبهٌ‌به‌های شعرش دریافت. از تشبیه‌های او برمی‌آید که شعر برای او وسیله‌ای است برای دفاع از خود در برابر رقیبان ادبی و سیاسی و از طرفی مایة آرامش و تسکین آلام درونی بوده است. در این مقاله با نگاهی تحلیلی - توصیفی به بررسی قلمروهای مشبّه و مشبّهٌ‌به در مجموعه اشعار فریدون تولّلی پرداخته شده است که به گونه‌ای معرّف فضای ذهنی و احساسی شاعر است.<br /> <strong> </strong>