پردازش شخصیت‌ و درون‌مایة اخلاقی در دو اثر مرزبان‌نامة سعدالدین وراوینی و فابل‌های ژان دو لافونتن

Abstract

ادبیات دو کشور ایران و فرانسه در زمینة ادبیات تعلیمی دارای وجوه مشترکی هستند که با تفکر بر روی آثار اخلاقی نویسندگانی چون سعدالدین وراوینی و ژان دو لافونتن می‌توان به پاره‌ای از این شباهت‌ها دست‌یافت.<strong><em> مرزبان‌نامة</em></strong> وراوینی و <strong><em>فابل‌های</em></strong> لافونتن ازجمله این آثار بزرگ و ارزشمند‌ی هستند که با بیان اندیشه‌های نویسندگانشان، به مسائل سیاسی و اجتماعی زمان خود می‌پردازند. این نصایح و پندها از زبان جن و انس و حیوانات و جامدات و گیاهان بیان می‌شوند و نوعی از نوشتار و حکایات اخلاقی را به نام فابل به جامعة ادبی، سیاسی و اجتماعی خود عرضه می‌دارند. به دلیل نقش مؤثر این دو نویسنده در حوزة ادبیات اخلاق‌گرا و تعلیمی ما بر آن شدیم تا در پژوهش حاضر، به‌گونه‌ای تطبیقی به مطالعة نحوة پردازش شخصیت‌ها و بیان اندیشه‌های تعلیمی در دو اثر مرزبان‌نامه وراوینی و فابل‌های لافونتن که نمایندگان ادبیات تعلیمی کلاسیک دو کشور ایران و فرانسه‌اند، بپردازیم. با وجود شباهت‌های موجود در زمینة آموزه‌های اخلاقی در دو اثر، می‌توان نتیجه گرفت که در اثر وراوینی بیشتر به محتوای اخلاقی پرداخته شده است در حالی‌که در اثر لافونتن دغدغه صورت ظاهری بیشتر نمایان می‌شود. در این مقایسه، با معرفی برخی حکایات در این دو اثر، به بررسی شخصیت‌ها و پرسوناژها می‌پردازیم و پیام‌های اخلاقی‌ای را که این دو نویسنده در آثارشان برای انتقال به خواننده جای‌داده‌اند مورد مطالعه قرار می‌دهیم.