تحلیل بازتاب مراسم آیینی نوروز عام و خاص در هفتگنبد نظامی
(ندگان)پدیدآور
دوانی, فزونهفشارکی, محمدخراسانی, محبوبهنوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
این مقاله بر تحلیل علمی-تاریخی آیین نوروز در هفتپیکر نظامی متمرکز است. مردمان فلات ایران از دیرباز هرساله با بیداری طبیعت در فصل بهـار، به پیشواز رویش گلها و سرسبزی درختان کهنسال میرفتند و با جشنی نمادین همراه با نیایشهـایی آیینی به قدردانی از ایزدان میپرداختند تـا با جلب رضایت خدایان، به باززایی گیاهان و برکتبخشی زمین کمک کنند. این جشن ملی با گذر زمان با نام نوروز از زمـان کورش بزرگ تاکنون از فراز و نشیبهای بسیاری گذر کرده، اما هر بار پیروزمندتر از پیش خود را نشان داده است. نویسندگان و شاعران بسیاری تحت تأثیر این جشن ملی- مردمی آثاری گرانقدر برجای گذاشتهاند؛ در این میان، هفتپیکر نظامی گنجوی مجموعهای بزرگ و بینظیر از فرهنگ ایرانی است که با زبان رمز به بیان اسطورهها و آیینهای نوروزی و سنن مرتبط با آن پرداخته است. روش تحقیق در این پژوهش تطبیقی- اسنادی است که با رویکردی برون اسطورهای و از منظر جامعهشناسی، مردمشناسی، فرهنگ و تاریخ به نقد و بررسی پرداخته شده است. بر اساس نتایج تحقیق، نظامی با بازآفرینی هنرمندانه باورها، اسطورهها و طرح ازدواج بهرام گور با هفت شاهدخت به مسئله ازدواج مقدس و نوروز نظر داشته است. وی در گنبد اول، اسطورۀ کاووس را با زبانی رمزی و تمثیلی به تصویر کشیده است تا یادآور سیاوش و جشن فروردینگان شود و سپس با آوردن نمادها و نشانههایی از نوروز عام و خاص در گنبد دوم و هفتم یادی از مراسم و سنن نوروز ایرانی کرده است.
کلید واژگان
هفتپیکرنظامی گنجوی
ازدواج مقدس
نوروز عام و خاص
جشن فروردینگان
شماره نشریه
4تاریخ نشر
2016-12-211395-10-01
ناشر
دانشگاه اصفهانUniversity of Isfahan
سازمان پدید آورنده
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایراناستاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
شاپا
2008802723223448




