این مقاله قصد دارد تا با تحلیل نشانه‌‌ها در داستان «نشانی» احمدرضا احمدی، به واکاوی عناصر تخیل و استعاره بپردازد. احمدی از شاعران و نویسندگان دهة چهل ایران است. او همزمان با شاعری در زمینة ادبیات کودک فعالیت خود را آغاز ...

وزن به عنوان یکی از مؤلّفه‌های مهم موسیقایی اهمّیّت ویژه‌ای در شعر فارسی دارد. با وجود اقبال خاصّ محقّقان به مبحث موسیقی شعر در دهه‌های اخیر، مطالب ناگفتة فراوانی در خصوص وزن و سایر مؤلّفه‌های موسیقایی باقی است. این مقاله ...

یکی از کتاب­های منثور برجسته دهه هشتاد، «یک لیوان شطح داغ» احمد عزیزی است که به سبک آیرونیک و در گلایه و شکوه از نابخردی مردمان این روزگار نوشته شده است. هنر عزیزی در زبان­آوری و ظهور آگاهی‌های وسیعش در بیشتر حوزه‌های ...

ادبیات دو کشور ایران و فرانسه در زمینة ادبیات تعلیمی دارای وجوه مشترکی هستند که با تفکر بر روی آثار اخلاقی نویسندگانی چون سعدالدین وراوینی و ژان دو لافونتن می‌توان به پاره‌ای از این شباهت‌ها دست‌یافت. ...

جُستار حاضر در پی آن است تا به بررسی گروهی از کلمات بپردازد که در جمله، مرجع ضمیری مذکور (پیوسته یا گسسته) هستند و در صورت حذف ضمیر می‎توانند جایگزین آن شوند و نقش آن را برعهده ‎گیرند؛ ازاین‎‌رو، ما این دسته واژه‌ها و ...

کهن­ الگوها مفاهیم مشترکی هستند که در طول سالیان، در ناخودآگاه بشر انباشته شده­اند. نقد کهن­الگویی یکی از شاخه­های نقد ادبی جدید است که به بررسی کهن­الگوهای موجود در یک اثر ادبی می­پردازد. در این مجال، ضمن پرداختن به تاریخچه ...

وقتی به ساختار نامة نامورِ قوم ایرانی، شاهنامة فردوسی، ژرف می­نگریم؛ علاوه بر محتوی و بُن­مایه­های سخت و سُتوارش، قالب داستان­ها و روند روایت آن­ها هم به جای خود بسیار هوشمندانه و عالمانه هستند. یکی از شگردهایی که سهم ...

شعر محلی یکی از جلوه­گاه­های فرهنگیِ هر قومی است. دو بومی سرودة «یادِتِن» اثر صالح سنگبُر و «مارووزو» از فرامرز شکوری که مورد نخست به گویش فارسی بندرعباسی و دومی به گویش گیلکی آبکناری سروده شده‌اند، آینة تمام‌نمای فرهنگ ...

این مقاله درصدد است به معرفی و بررسی نمونه­هایی از «خودزندگی­نامه­نوشت» در ایران باستان بپردازد و با بررسی و تحلیل آن‌ها ضمن کمک به پیشینۀ این نوع ادبی در ایران، به ویژگی­های خاص فرهنگی این نوع در ایران باستان اشاره نماید. ...

تسکین یکی از اختیارات شاعری است که طی آن شاعر می‌تواند یک هجای بلند به‌جای دو هجای کوتاه بیاورد؛ اما عکس اختیار تسکین (آوردن دو هجای کوتاه به‌جای یک هجای بلند) از نظر عروض‌پژوهان، صحیح نیست؛ لکن در شعر قدیم و نیز دورة ...

تحلیل نشانه‌معناشناختی، به بررسی نحوة ارتباط نشانه‌های زبانی در نظام گفتمانی و در سطحی فراتر از جمله می‌پردازد. این تحلیل نشان می­دهد که یک نشانه در ارتباط با سایر نشانه‌های گفتمانی و در نظام کلی گفتمان ...

نوآوری­های قابل تأمّل در صوّر خیال و تلاش در خلق تصاویر و ترکیبات تازه در شعر امروز، زبان را از یکنواختی، خارج کرده و به آن حیاتی دوباره بخشیده است. شاعران معاصر با شخصی­سازیِ عواطف در دو محور همنشینی و جانشینی و عدول ...