مواجهة عمده مالکان با مرحلة اول اصلاحات ارضی در کردستان ایران

Abstract

مرحلة اول برنامة اصلاحات ارضی فقط عمده‌مالکان را شامل می‌شد، این پروژه در سراسر کشور دارای اهداف واحدی بود، اما در مناطق مختلف با واکنش‌های متفاوتی روبه رو شد. مالکان، با توجه به امکانات و شرایط موجود، به اقدامات گوناگونی برای ممانعت از اجرای برنامه و مخالفت با سیاست‌های دولت دست زدند. مسئله‌ای که در مقالة حاضر مورد پژوهش قرار می‌گیرد، نحوة برخورد عمده‌مالکان کردستان با مفاد قانون اصلاحات ارضی و بررسی چگونگی و چرایی وجود تعارضات در نوع واکنش آنها در نواحی مختلف منطقه است. با عنایت به دو پرسش چیستی و چرایی در این تحقیق از دو روش توصیفی و تبیین علّی استفاده شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش، مقابله با اجرای برنامه و مبارزه با حکومت، در بخش‌های شمالی و غربی استان همانند سقز، بانه، مریوان و دیواندره به دلیل تسلط ساختار قبیله‌ای و وجود همبستگی ایلیاتی، فعالیت‌های احزاب چپ و نفوذ اندیشه‌های استقلال‌طلبانه، شدیدتر از مناطق دیگر بود.