قالب‌های معنایی «خوردن» ازمنظرِ معناشناسیِ قالبی

Abstract

در این پژوهش به‌بررسیِ فعل خوردن ازمنظرِ معناشناسیِ قالبی پرداخته شده است. در این پژوهش که پژوهشی توصیفی است، ابتدا با استفاده از چند منبع، افعال هم‌معنا با خوردن استخراج شد و تفاوت‌های آنها مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از منابع متعددی، مانند پیکرۀ همشهری، کتاب‌های الکترونیکی، وبلاگ‌ها و منابع قابل جستجو با رایانه و جملات ثبت‌شده توسط دانشجویان از محاوره‌های روزانه، رخدادهای مختلفِ خوردن استخراج شد و ازمنظرِ معناشناسیِ قالبی مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش به‌دنبالِ پاسخ‌گویی به سؤالات زیر بودیم: چه تفاوتی بین فعل‌های مختلفی که به انواع مختلف خوردن اشاره می‌کنند وجود دارد؟ قالب‌های معناییِ مختلفِ فعلِ خوردن چیست؟ آیا این قالب‌ها برای تبیینِ معناییِ باهم‌آیی‌های شامل این فعل قابل استفاده‌اند؟ نتایج نشان داد تفاوت‌های نحوی، معنایی و کاربردشناختی، افعال هم‌معنا با خوردن را از هم متمایز می‌کند. واکاویِ رخدادهای فعل خوردن به یافتن 26 قالب معنایی برای این فعل منجر شد که برخی قابل دسته‌بندی و قرار‌گرفتن زیر چتر قالب‌هایی کلی‌تر مانند قالب‌های هماهنگی و همزمانی، درتماس‌قرارگرفتن و نابودی بودند. با استفاده از قالب‌های معناییِ یافته‌شده و برخی از ویژگی‌های معنایی این قالب‌ها، چگونگیِ شکل‌گیریِ برخی از باهم‌آیی‌های شاملِ خوردن تبیین شد.