دیو در شاهنامه

Abstract

مقالة دیو در شاهنامه، برداشتی است از واژة دیو که پیش از اسلام در فرهنگ ایرانی رایج بود و پس از ورود اسلام به ایران مانند بسیاری از پدیده‌های دیگر تغییر کرد و جای خود را به «جن» داد. آنچه در این مقاله اهمیت دارد، طرح برخورد انسان با دیوان است. زیرا انها همواره عامل مخل زندگی آدمی و نافی ارزش‌های بشری به شمار آمده‌اند. فردوسی ضمن معرفی این موجودات و مختصات آنها مبارزة بی‌امان ایرانیان را با افکار و رفتار آنها متذکر می‌شود و می‌کوشد عرصه زندگی مردم ایران را از وجود چنین عوامل مخربی پاک گرداند. از این رو بحث در خور توجه است. کلید واژه: دیو: پیکار انسان با دیو، پیروزی های انسان در این پیکار، نمادین بودن یا جنبه سمبولیک (symbolic) داشتن این مفهوم، خلاصه کردن همه‌ کاستی‌ها و کژی‌ها در وجود این هیولای اسطوره‌ای.