بررسی و نقد دیدگاه بشری بودن قرآن کریم و ابدی نبودن احکام آن

Abstract

قرآن کریم آخرین و کامل‌ترین کتاب آسمانی است که خدای متعال آن را برای هدایت بشر فرستاده است. از زمان نزول قرآن، گروه‌های گوناگونی به مخالفت با این کتاب آسمانی پرداخته‌اند و این مخالفت‌ها تا امروز ادامه داشته است. افزون بر مخالفت‌های دشمنان اسلام با قرآن که امری طبیعی است، گاهی خود مسلمانان نیز دیدگاه‌هایی بیان کرده‌اند که نتیجۀ آن‌ها بی‌اثر شدن احکام یا معارف قرآن و حجیت نداشتن آن‌هاست.<br /> آقای محمد مجتهد شبستری دیدگاهی بیان کرده است که بر اساس آن، نه معانی قرآن کریم از جانب خدای متعال است و نه الفاظ آن، بلکه هردو ساخته و پرداختۀ پیامبر اکرم6 است. او برای اثبات ادعای خود دلایلی ذکر کرده است؛ از جمله این‌که اگر قرآن کلام موجودی جز انسان باشد، برای انسان‌ها فهم‌پذیر نخواهد بود. به گفتۀ وی خود آیات قرآن نیز بر این مطلب دلالت دارند که این کتاب سخنان خود پیامبر6 است، نه کسی دیگر. همچنین به اعتقاد وی قرآن کتاب قانون نیست و در آن هیچ حکم ابدی‌ای وجود ندارد و احکام ذکرشده در قرآن، به جامعۀ حجاز در زمان پیامبر6 اختصاص دارند.<br /> در این مقاله، دیدگاه‌های وی و ادلۀ آن‌ها بررسی و دلایل نادرستی آن‌ها توضیح داده شده و روشن شده است که هیچ‌یک از دلایل نامبرده، توان اثبات این ادعا را ندارند که الفاظ و معانی قرآن کریم ساختۀ پیامبر اکرم6 است. بر خلاف این ادعا، مقالۀ حاضر استدلال می‌کند که علاوه بر معانی قرآن کریم، الفاظ آن نیز از جانب خدا نازل شده و پیامبر6 ذره‌ای آن را تغییر نداده است. قرآن کریم تمام شرایط و اوصاف لازم را نیز برای آن‌که کتاب قانون باشد، دارد و قوانین و احکام آن تا ابد معتبر و حجت هستند.