تحلیل مبانی فقهی ادغام مجازات بازدارنده در مجازات تعزیری با رویکردی بر نظر امام خمینی(ره)

Abstract

قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1370 در کنار چهار قسم مجازات یعنی حدود، قصاص، دیات و تعزیرات از قسم دیگری با عنوان "مجازات بازدارنده" هم سخن به میان آورده است که این نوع مجازات در تقسیم بندی فقها دیده نمی‌شود. تلقی و برداشتی ناصحیح از کلام امام خمینی(ره) در به کار بردن لفظ بازدارنده، و تردید در اطلاق عنوان مجازات تعزیری برای مرتکبین جرایمی که در فقه و شرع سابقه نداشتند؛ واضعان قانون را بر آن داشت مجازات مرتکبین این جرایم را با عنوان " مجازات بازدارنده" بپذیرند. بدین صورت که بر مرتکبین آن دسته از جرایمی که سابقه شرعی و فقهی داشتنه اند مجازات تعزیر و بر مرتکبین جرائمی این سابقه را نداشتند "مجازات بازدارنده"وضع کردند. اما نگارندگان مقاله معتقدند تعزیرات منحصر به زمان شارع نبوده و می توان با استناد به مبانی فقهی، مسائل جدید را که مفسده آور بوده به عنوان تعزیر جرم انگاری، و مرتکبین آن را مجازات نمود. پیشنهاد مقاله حذف مجازات بازدارنده و ادغام آن در مجازات تعزیری است، چرا که مجازات بازدارنده قسیم تعزیر و در کنار سایر مجازات هیچ مبنا و مستند فقهی ندارد و استناد آن به امام خمینی صحیح نمی‌باشد. این نکته ای است که در قانون جدید قانون مجازات اسلامی مد نظر قرار گرفته و مجازات بازدارنده در تعزیرات ادغام شده چیزی که مورد حمایت مقاله است.