وحی در فلسفه کلاسیک و کلام معاصر: تحلیل تطبیقی نگاه ملاصدرا و نصر حامد ابوزید

Abstract

وحی و کیفیت نزول آن از آغاز بعثت پیامبر(ص)، کانون توجه اندیشمندان بوده است. فرابشری‌بودن مبدأ وحی و بشربودن دریافت‌کننده آنْ فرایند فهم حقیقت وحی، چگونگی نزول، قرائت و تبیین آن و مسائلی از این دست را دشوار کرده است. اختلاف در تفسیر و قرائت این پدیده نزد وحی‌پژوهان از جمله فیلسوفان و نواندیشان عقل‌گرا شاهدی بر این مدعا است. این پژوهش روش فهم اندیشمندان وحی‌پژوه در ارائه قرائتی از وحی را بستر شکل‌گیری اختلاف می‌داند و در بحثی مقارن، وحی‌شناسی در نوگرایانِ دینی همچون نصر حامد ابوزید را که مبدأ وحی را فرابشری اما حقیقت خارجی آن را برگرفته از فرهنگ زمانه، تاریخی و تجربه بشری می‌داند با ملاصدرا به نمایندگی از جریان سنتی دینی که مبدأ و حقیقت خارجی وحی را الهی و مقدس می‌داند، مقایسه می‌کند.