نقش سیستم های اطلاعاتی و مدیریت دانش در دانش بنیان شدن سازمان (مورد مطالعه: یک سازمان تحقیقاتی نظامی)

Abstract

سازمان دانش‌بنیان مفهومیست که با ورود به عصر اقتصاد دانش‌بنیان ظهور پیدا کرده است. امروزه دانش به ارشمندترین دارایی سازمان‌ها تبدیل شده است. اهمیت دانش مربوط به نوع خاصی از سازمان نمی‌شود، بلکه همه انواع سازمان را تحت تاثیر قرار داده است. در این میان مراکز پژوهشی- تحقیقاتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. زیرا ماهیت این سازمان‌ها مبتنی بر دانش و فعالیت‌های دانشیست. شوربختانه موضوع دانش‌بنیان شدن، آنطور که باید مورد توجه سازمان-های کشور قرار نگرفته است. براین اساس، در این پژوهش تاثیر «مدیریت دانش» و «سیستم‌های اطلاعاتی و دانشی» بر دانش‌بنیان شدن یک مرکز مطالعاتی- تحقیقاتی نظامی بررسی شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است و نمونه پژوهش، 54 نفر از متخصصان نظامی و مدیریتی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. برای گردآوری اطلاعات و داده نخست با استفاده از روش کتابخانه‌ای، مبانی نظری و پیشنه بررسی و مولفه‌های موثرِ «مدیریت دانش» و «سیستم‌های اطلاعاتی و دانشی» بر دانش‌بنیان شدن سازمان شناسایی شده است. در مرحله دوم، با بهره‌گیری از روش دلفی، درباره مولفه‌های شناسایی شده و سایر مولفه‌های احتمالی موجود نظرخواهی و در نهایت مولفه‌ها نهایی شده است. برای طراحی مدل و آزمون فرضیات نیز از روش تحلیل عاملی و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شده است. طبق یافته‌های پژوهش، شش مولفه «تحول سازمانی»، «مدیریت دانش»، «مدیریت خلاقیت و نوآوری»، «مدیریت منابع انسانی»، «سیستم‌های اطلاعاتی و دانشی» و «مدیریت سرمایه‌های فکری» بر دانش بنیان شدن این مرکز مطالعاتی موثرند. در انتها نیز پیشنهاداتی ارائه شده است.