تبیین زیرساختار‌های ایدئولوژیک و ساختاری گروه تکفیری - تروریستی داعش

Abstract

هدف این پژوهش بررسی تحلیلی زیرساختار‌های معرفتی و ساختاری گروه تکفیری ـ تروریستی داعش و زمینه‌های تاریخی پیدایش جریانهای سلفی و هم‌چنین بررسی اهداف، راهبردها و رویکرد‌های عملیاتی این گروه تروریستی و فراز و نشیب‌های این گروه از تشکیل آن تا ادعای خلافت است. با توجه به ماهیت موضوع و در مسیر پاسخگویی به پرسش‌ اصلی و فرعی در این مقاله از روش توصیفی ـ تحلیلی به منظور بررسی موضوع استفاده شده است که از نظر نوع تحقیق در دسته پژوهشهای نظری ـ کاربردی قرار دارد. روش و ابزار گردآوری اطلاعات و داده‌ها نیز به شیوه کتابخانه‌ای ـ اسنادی و منابع اینترنتی است. با تجزیه و تحلیل پرسش اصلی این مقاله، که «عملکرد و زیرساختهای ایدئولوژیکی و ساختاری گروه تکفیری و تروریستی داعش در سایه تحولات اخیر منطقه غرب آسیا چگونه تبیین می‌شود؟» است پاسخ روشنی برای دو متغیر ساختار و ایدئولوژی در گروه داعش داده شد. نتایج تحقیق نشانگر این است که اطلاق اندیشه سیاسی بر مجموعه اعتقادی و ایدئولوژی داعش بازتولید افکار و اندیشه وهابیت، القاعده و گروه‌های افراطی است؛ زیرا مبانی نظری و فکری داعش را نمی‌توان از افکار سلفیان متأخر و وهابیت جدا انگاشت و نیز در بحث ساختار و تشکیلات داعش می‌توان گفت که ساختار این گروه، هرمی و نیز دو وجهی، مرکب از ساختار سلسله مراتبی و شبکه‌ای است و در بررسی عملکرد داعش که از اهداف آن نیز جدا نیست، می‌توان به بازیچه بودن و دنبال کننده منافع غرب اشاره کرد.