تاثیر آموزش روش های اصلاح رفتار بر کاهش رفتارهای مقابله ای و افزایش عملکرد رفتاری کودکان کم شنوا

Abstract

مقدمه و اهداف هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش روش های اصلاح رفتار به مادران کودکان کم شنوا بر کاهش رفتارهای مقابله ای و افزایش عملکرد رفتاری فرزندان کم شنوا 8 تا 10 ساله این مادران بوده است. مواد و روش ها روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. از این رو تعداد 30 نفر از مادرانی کودکان کم شنوایی که در زیر مقیاس رفتارهای مقابله ای پرسش نامه فهرست رفتاری کودکان نمرات آنها از نمره برش پرسش نامه بیشتر بود، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل همتاسازی شدند. ابزارهای پژوهش شامل فهرست رفتاری کودک، پرسش نامه مرضی کودکان و پرسش نامه عملکرد رفتاری کودکان بود. آموزش روش های اصلاح رفتار در قالب 9 جلسه نود دقیقه ای در گروه آزمایشی اجرا شد. در پایان دو گروه پرسش نامه های مذکور را به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها تحلیل نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس بیانگر تاثیر آموزش روش های اصلاح رفتار بر کاهش نمره‌ رفتارهای مقابله ای کودکان مادران گروه آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل بود (001/0=p و 79/28=(27 و 1)F)، همچنین آموزش روش های اصلاح رفتار موجب افزایش عملکرد رفتاری در گروه آزمایش شد (05/0=p و 85/5= (27 و 1)F ). نتیجه گیری به طور کلی یافته‌ها نشان می‌دهند که آموزش روش های اصلاح رفتار به مادران، مشکلات رفتاری و علائم رفتارهای مقابله ای را در کودکان کم شنوا را کاهش داده و از بروز مشکلات رفتاری در محیط خانوادگی پیشگیری به عمل می‌آورد و از این رو می تواند نشانه های مشکلات رفتاری، در این کودکان را مدیریت کند.