آیا دریافت بازخورد بینایی بوسیله آئینه می تواند نتایج حرکتی پس از ترمیم عصب را بهبود بخشد؟ یک کارآزمایی بالینی تصادفی

Abstract

مقدمه و اهداف به دنبال آسیب­های عصبی دست و اندام بالایی، تغییراتی در سطوح سلولی، شیمیایی و عملکردی از نوک انگشت تا کورتکس مغز رخ می­دهد که بازگشت عملکرد­های حسی و حرکتی دست را بعد از ترمیم عصب چالش برانگیز می­کند. هدف از مطالعه حاضر، تعیین تاثیر دریافت بازخورد بینایی از طریق آئینه بر بهبود نتایج حرکتی دست پس از ترمیم عصب مدین و اولنار می­باشد. مواد و روش ها در یک کارآزمایی بالینی تصادفی، تعداد 20 بیمار از جامعه در دسترس (18 مرد، 2 زن، میانگین سن: 28 سال) با ترمیم عصب مدین/ اولنار و یا ترکیبی از آسیب هر دو عصب در ناحیه مچ یا قسمت زیرین ساعد، بطور تصادفی در دو گروه آزمایش ( 10 نفر) و گروه کنترل ( 10 نفر) مورد مطالعه قرار گرفتند. بیماران گروه آزمایش، برنامه­های توانبخشی مرسوم و مداخله دریافت بازخورد بینایی از طریق آئینه را دریافت نموده در حالی که گروه کنترل فقط در برنامه­های توانبخشی مرسوم شرکت ­کردند. این مداخله بصورت روزانه 15 دقیقه، 5 روز در هفته و به مدت 4 هفته برای بیماران گروه آزمایش اجرا گردید. پیامدهای حرکتی مورد ارزیابی شامل دامنه حرکتی فعال انگشتان، توانایی آپوزیشن و مهارت­های زبردستی بود که به ترتیب توسط گونیامتر، درجه آپوزیشن و آزمون­های پوردو پگ بورد و جعبه- مکعب مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها از 20 بیمار شرکت­کننده 14 بیمار مورد بررسی نهایی قرار گرفتند. هر دو گروه نسبت به درمان­های دریافتی بهبودی معناداری را نشان دادند (02/0 >P ). بهبودی دامنه حرکتی و توانایی آپوزیشن در دو گروه تفاوت معناداری نداشته اما نتایج بدست آمده از آزمون جعبه- مکعب بهبودی بیشتری را به نفع گروه مداخله نشان داد­ (06/0P= ). نتیجه گیری مداخله آئینه درمانی به همراه برنامه توانبخشی مرسوم نسبت به گروه کنترل از لحاظ آماری تفاوت معناداری نداشته است اما حاکی از اثر مثبت این رویکرد بر افزایش نتایج در زمینه دامنه حرکتی و مهارت­های زبردستی می­باشد.