کاربرد فراشناخت درمانی در کاهش نشانه‌ها و افزایش سطح عملکرد در اختلال وسواس – اجبار مقاوم به درمان دارویی: مطالعه موردی

Abstract

مقدمه و اهداف نسبت معناداری از افرادی‌که گرفتار به اختلال وسواس– اجبار هستند به درمان‌های دارویی و روان‌شناختی معمول پاسخ نمی‌دهند. خلأ درمانی موجود باعث مزمن شدن بیماری و افزایش میزان ناتوانی بیماران در انجام اعمال اجتماعی، شغلی و افزایش هزینه‌های تحمیل‌شده به جامعه می‌گردد. هدف از مطا‌‌لعه حاضر، ارزیابی نقش مدل فراشناختی ولز در کاهش نشانه‌ها و توان‌بخشی بیماران گرفتار به اختلال وسواس– اجبار است. مواد و روش‌ها مطالعه حاضر، یک بررسی تک موردی آزمایشی ۱۰ جلسه‌ای روی یک بیمار پیچیده مقاوم به درمان دارویی با پیگیری یک، سه و شش‌ماهه است. ابزار مورد استفاده مصاحبه بالینی نیمه ساختاریافته تشخیصی برای اختلالات-TR DSM-IV، مقیاس وسواس- اجبار ییل براون، مقیاس افسردگی بک دو، مقیاس آشفتگی ذهنی، پرسشنامه فراشناخت ولز و برنامه ناتوانی عملکرد سازمان بهداشت جهانی است. برای تحلیل داده‌ها از روش ترسیم نمودار و محاسبه نرخ بهبودی استفاده شد. یافته‌ها: نمرات آزمودنی به ترتیب در پیش‌آزمون و پس‌آزمون در مقیاس شدت براون از ۳۶ به ۸ کاهش یافت (نرخ بهبودی: ۷۷%). هم‌چنین میزان افسردگی، آشفتگی ذهنی و ضعف عملکرد بیمار کاهش معناداری داشتند. بحث و نتیجه‌گیری برابر نتایج این پژوهش، درمان فراشناختی که به نحوه پاسخگویی فرد به افکارش و شکل ارتباط با آن‌ها تأکید دارد، می‌تواند یک برنامه درمانی جایگزین برنامه‌های قبلی در نظرگرفته شود که موجب تغییرات معناداری در نشانه‌های بیماران می‌شود و فواید درمانی آن تا مرحله پیگیری ادامه می‌یابد.