اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کمال‌گرایی دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه دارای اضطراب امتحان

Abstract

<strong>چکیده</strong><br /> <strong>مقدمه و هدف:</strong> اضطراب امتحان علاوه بر ایجاد مشکل در فرایند تحصیلی دانش‌آموزان، می‌تواند فرایند شناختی و هیجانی آنها را نیز متاثر سازد که ضروری است با بکارگیری درمان‌های روان‌شناختی مناسب نسبت به کاهش این آسیب‌ها اقدام شود. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کمال‌گرایی دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه دارای اضطراب امتحانانجام گرفت.<br /> <strong>مواد و روش‌ها:</strong> پژوهش حاضر آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه دارای اضطراب امتحان شهر شهرکرد در سال تحصیلی 98-1397 بود. در این پژوهش تعداد 30 دانش‌آموز دختر دارای اضطراب امتحان با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 15 دانش‌آموز). گروه آزمایش مداخله درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (هیز و همکاران، 2004) را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه انعطاف‌پذیری روان‌شناختی (دنیس و وندروال، 2010) و پرسشنامه کمال‌گرایی (هیل و همکاران، 2004) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.<br /> <strong>یافته‌ها: </strong>نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کمال‌گرایی دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه دارای اضطراب امتحانتأثیر معنادار دارد (p<0/001).<br /> <strong>نتیجه‌گیری:</strong> بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با بهره‌گیری از تکنیک‌های ذهنی و گسلش شناختی، تصریح ارزش‌ها و عمل متعهدانه می‌تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت بهبود انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کاهش اجتناب شناختی دانش‌آموزان دارای اضطراب امتحان مورد استفاده گیرد.