مدل‏سازی بهره‏ برداری از مخازن چندمنظوره به روش پویایی سیستم

Abstract

مدیریت منابع آب نیازمند تصمیم‏ گیری آینده ‏نگر با رویکردی جامع است. علم پویایی سیستم، یک ابزار مدیریتی بر اساس این نگرش می ‏باشد. این علم قادر است شبیه‏ سازی سیستم ‏های پیچیده منابع آب را برای پشتیبانی تصمیم‏ گیری انجام دهد. به کمک این شبیه‏ سازی پیامدهای نامشخص تصمیم‏گیری‏ ها آشکار می‏ شود. هدف عمده این روش شبیه‏ سازی، تسریع و تسهیل یادگیری رفتار سیستم ‏ها در شرایط فعلی و آینده است. روش پویایی سیستم در واقع روش شبیه ‏سازی شیءگرا و بر پایه بازخورد است که می‏ تواند علاوه بر تشریح سیستم ‏های پیچیده بر اساس واقعیت، امکان دخالت کاربر در توسعه مدل و جلب اطمینان وی را در طول فرآیند مدل‏ سازی فراهم نماید. افزایش سرعت در توسعه مدل، قابلیت توسعه گروهی مدل، ارتباط موثر با نتایج و افزایش اعتماد به مدل در اثر مشارکت کاربر از مهمترین قابلیت‏ های این روش شبیه‏ سازی می‏ باشد. سادگی ایجاد تغییر در مدل و قابلیت انجام آنالیز حساسیت، این روش را از دیگر روش‏ های تحلیل مدل‏ سازی جذاب‏ تر نموده است. در این تحقیق مدلی از سد دامغان واقع در استان سمنان به روش پویایی سیستم توسعه داده شده است. هدف از این مدل‏ سازی تعیین تاثیر سیاست‏ های مختلف بهره‏ برداری بر رفتار مخزن و میزان تامین نیازهای پایین‏ دست در افق آینده (سال 1410) می ‏باشد. با توجه به نتایج به دست آمده مشخص گردید که با اجرای سیاست‏ های مناسب نه تنها می‏ توان نیازهای مورد نظر را در حالت موجود در حد قابل قبولی تامین نمود، بلکه می‏ توان توسعه نیازها را نیز در نظر گرفت. همچنین تعیین ارتفاع بهینه سد به صورتی که بتواند نیازهای مختلف را در حد قابل قبول تامین نماید، مورد بررسی قرار گرفت.