عوامل و موانع اندیشه ورزی از منظر قرآن

Abstract

یکی از مهمترین ابزارهای آدمی در مسیر هدایت و تشخیص حق و باطل، عقل و اندیشه است. این پژوهش در ابتدا به تبیین جایگاه اندیشه از نگاه قرآن میپردازد و در ادامه موانع و عوامل اندیشهورزی بیان میگردد. تحقیق حاضر به این سؤالات پاسخ میدهد که در نگاه قرآن، اندیشه از چه جایگاهی برخوردار است؟ و از منظر قرآن اسباب تقویت و یا تضعیف اندیشه کدامند؟ و این نتایج حاصل میشود که قرآن به تفکر و اندیشهای تأ کید میورزد که در راستای تقرب به خداوند باشد و آنرا از معیارهای ارزش و کرامت آدمی در پیشگاه خداوند معرفی مینماید به گونهای که ترک تعقل و عدم اندیشه را موجبات سقوط به مرتبۀ حیوانیت میداند. برخی ویژگیهای فردی و یا شرایط محیطی همچون گناهان، تقلید کورکورانه، هوی پرستی، شتابزدگی، شبهات و امور لغو حجاب دیدۀ جان میشوند و انسان را از تشخیص حقایق و سلوک در صراط مستقیم باز میدارند و عواملی همچون ایمان، تقوی، معجزات و سیر در تاریخ نیز آدمی را در این زمینه یاری میرسانند.