اهداف و اصول تربیت معنوی بر اساس آموزه‌های امام علی (ع) در نهج‌البلاغه

Abstract

پژوهش حاضر با تکیه بر روش تحلیل اسنادی و تحلیل مضمون، تربیت معنوی، اهداف و اصول آن را بر اساس آموزه­های امام علی (ع) در نهج­البلاغه مورد بررسی قرار داده است. هدف از این تحقیق تشریح و تبیین اهداف و اصول تربیت معنوی و مؤلفه­های آن با استناد به نهج­البلاغه بوده است. یافته­های پژوهش بیانگر آن است که تربیت معنوی در سیاق مفاهیم نهج­البلاغه، تربیت ­الهی است که دستیابی به آن مستلزم رعایت تقوای الهی است و نیاز به تعقل و تفکر و سیر در آفاق و انفس و جّد و جهد در جهت تصفیۀ نفس از رذایل و آراستگی به جمیع فضایل است که تقرب الهی، تقوا و عبودیت از مهم‌ترین اهداف تربیت معنوی می‌باشند و مهم­ترین اصول تربیت معنوی از منظر نهج­البلاغه مشتمل بر اصل کرامت، اصل محبت، اصل فروتنی و اصل تعقل است. لذا امور مهم فوق بایستی در عصر بحران معنویت در جامعه به‌ویژه در برنامه درسی مدارس در حیطه­های مختلف مورد توجه جدی قرار گیرد؛ به‌ منظور توجه ویژه به این مؤلفه­ها مسایلی هم­چون توجه به اهداف و اصول در محتوای کتب درسی بر اساس آموزه­های نهج‌البلاغه و مطالعۀ تطبیقی آن با سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی آموزش و پرورش از جمله آنها به‌شمار می­آیند.