مبانی ارزشی علم و ترویج علم در جمهوری اسلامی ایران

Abstract

ترویج علم میان ادبیات علمی و گفتمان مردم عادی رابطه برقرار می‌کند. این مفهوم نوپا، به دلیل پویایی، به سرعت مورد توجه قرار گرفته است. اواخر دهۀ 1970 را می‌توان سرآغاز ترویج علم به مفهوم امروزین آن دانست. از آن تاریخ تاکنون، دولت‌مردان کشورهای مختلف به روش‌های گوناگون، ترویج علم را به عنوان یکی از راهبرد‌های مطرح برای پیشرفت و توسعۀ کشورشان در نظر گرفته‌اند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهایی که در چشم‌انداز بیست سالۀ خود، جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی قدرتمندی را پیش‌بینی کرده است، نمی‌تواند از این قاعده مستثنی باشد.<br /> مبانی ارزشی ترویج علم تحت تأثیر جهان‌بینی فراگیری تدوین می‌شود که در برگیرندۀ باورها و مفروضات و منطبق بر هست‌های تجویزی، بایدها و نبایدهای خود است. از این رو، خرده‌نظام ترویج علم در ایران و مبانی ارزشی آن، منشأ تفکر خود را از قدرت لایزال الهی، دین مبین اسلام و رهیافت‌های انقلاب اسلامی می‌گیرد. در واقع، مبانی ارزشی ترویج علم در ایران، نمایانگر جهت‌گیری‌های علمی کشور و اولویت‌های آن در عرصه‌های آموزش، پژوهش و فناوری است. تکیه بر اصول ارزشی ترویج علم و استفاده از پیشرفته‌ترین شیوه‌های آن‌، باعث رسیدن به جایگاه اول علمی در منطقه و الگو قرارگرفتن ایران برای کشورهای اسلامی خواهد شد.<br /> هدف نهایی ترویج علم، سعادت و خوشبختی انسان است. دین مبین اسلام نیز بر سعادت انسان‌ها تأکید دارد. در واقع، مبانی ارزشی اسلام با غایت ترویج علم هم‌سو است. این هماهنگی، بیانگر توجه اسلام بر علم، علم‌آموزی و نشر علم است. این مقاله به موضوع ترویج علم و جایگاه آن در اسلام می‌پردازد. روش تحقیق این مقاله،‌ توصیفی- تحلیلی است.