برونو بتلهایم، روان‌شناسی پسافرویدی است که سهم بسزایی در نقد ادبی-روان‌شناختی دارد وهمواره مورد توجه ناقدان ادبی و روان‌کاوانِ کودک بوده­است.کارکردهایی که وی برای قصه‌های پریان برمی­شمرد، زمینه تحقیقاتی گسترده‌ای در نقد ...

ژرژ دومزیل با تحقیق در ساخت‌های اجتماعی و بنیا‌ن‌های مشترک اقوام هندواروپایی یکی از تأثیرگذارترین اسطوره‌شناسانی است که توانست مکتبی نوین در این عرصه بنیان نهد. او با طرح نظریه ایزدان سه‌گانه در اساطیر این اقوام به نظامی ...

مقاله حاضر به ­بررسی مقوله «دگرشدگی» در بیوتن، اثر برجسته و پرفروش رضا امیرخانی، می­پردازد. نویسنده مقاله با استفاده از رویکرد چندفرهنگی و با بهره­گیری از نظریه منتقدانی نظیر ژیژک در پی پاسخ به ­­این پرسش بنیادی است که آیا ...

مثنوی مولوی بر یکی از ریشه‌دارترین سنت‌های ادب فارسی؛ یعنی استفاده از تمثیل با هدف تعلیم، استوار شده است. تمثیلات مثنوی غالباً برگرفته از فرهنگ عامه و حکایات تاریخی رایج در افواه یا آثار پیشینیان است. با‌این‌همه مولانا در ...

به باور بعضی روان­شناسان شناخت­نگر، بنیان فهم و ادراک آدمی بر نیروی ساده­سازی و سامان­دهی، یا به­اصطلاح بر «پراگنانزِ» دریافت­های تازه در طرحواره‌ها، یادآیندها و قالب‌های پیش­ساخته استوار است. چنین سازوکارهایی را روان­شناسان، ...

مورخان و خوانندگان تاریخ ادبیات همیشه در تاریخ به دنبال مطالبی دست‌اول و اصیل بوده­اند. از این روی آثار تذکره­نویسانی که درباره هم­عصران خویش نگاشته­اند همواره دارای اهمیت و اعتبار بیشتری بوده‌است. با توجه به اعتبار ...

میرچا الیاده (1907-1986) ضمن اتخاذ رویکرد وجودی نسبت به اساطیر استدلال می‌کند که تلقی انسان بدوی در خصوص اسطوره به‌مثابه امری راستین و تکرارپذیر مرتبط با ساختارِ وجودی اوست. به همین سبب، وی با نقد تلقی روانکاوی فروید در ...