اثر کاربرد باکتری های محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم تحت شرایط تنش خشکی

Abstract

این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد باکتری­های محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم، رقم الموت، تحت شرایط تنش خشکی در سال زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. این پژوهش به‌صورت فاکتوریل در چارچوب طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل نخست آبیاری در سه سطح (بر پایه 80، 120 و 160 میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و عامل دوم باکتری­های محرک رشد در چهار سطح (PGU19, PGU18, PGU17, PGU16) به همراه یک تیمار شاهد (بدون باکتری) بودند. تعداد 20 جدایه از دید ویژگی­های برجسته محرک رشدی و تحمل به خشکی در شرایط آزمایشگاه موردبررسی قرار گرفتند و از میان آ­ن­ها چهار جدایه که قابلیت ویژگی‌های محرک رشد و تحمل به خشکی بالاتری داشتند برای تلقیح انتخاب شدند. بذر­ها در زمان کاشت با باکتری­های سودوموناس فلورسنت (غلظت 108 سلول در هر گرم باکتری) تلقیح شدند. برآیندهای تجزیه واریانس نشان داد که اثرات اصلی همه فاکتورها بر صفات موردمطالعه معنی­دار بود و اثرات متقابل آبیاری و باکتری بر صفات ارتفاع بوته، تعداد سنبله و تعداد دانه در سنبله معنی­دار بود. با افزایش تنش خشکی عملکرد و اجزای عملکرد کاهش یافت. در همه سطوح تنش، جدایه­های مختلف باکتری موجب افزایش همه صفات موردبررسی در سنجش با شاهد شدند ولی از تیمار 80 میلی‌متر تبخیر از کلاس A به بعد کاربرد باکتری اثر معنی­داری بر صفات مذکور نداشت.