بررسی تطبیقی نحوۀ آفرینش فضاهای معماری در آثار نگارگری حمام

Abstract

آثار ادبی زمینه‌های مناسبی برای پرداختن و ترسیم معماری حمام در آثار نگارگری ایجاد کرده است. این نگارگری‌ها رابطۀ بسیاری با عالم واقعیت دارند. با تطبیق ویژگی‌های این‌گونه آثار با معماری حمام‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که در این نگارگری‌ها فضاهای حمام با رعایت بسیاری از ویژگی‌های معماری نمایش داده شده است و این امر نشان‌دهندۀ نوعی واقع‌گرایی در آثار نگارگری حمام است. هدف از این پژوهش بررسی و مقایسۀ تطبیقی معماری حمام‌ها و آثار نگارگری حمام است تا در پی آن مشخص شود که این آثار تا چه حد به واقعیت نزدیک‌اند و با واقع‌گرایی ترسیم شده‌اند. در پی این هدف، با استفاده از روش تحقیق تفسیری‌ـ ‌تاریخی به مطالعۀ آثار به‌جامانده از نگارگری‌های حمام و تطبیق آن با معماری حمام‌ها پرداخته شده است. در مجموع، ۲۳ اثر نگارگری بررسی شده و ویژگی‌های آن با معماری حمام‌ها مقایسه شده است. یافته‌های تحقیق نشان‌دهندۀ آن است که بسیاری از خصوصیات حمام از فضاهای معماری تا تأسیسات، سازه و نورگیری با روش‌های مختلف در این آثار به نمایش گذاشته شده است. همچنین اصولی چون ابعاد، اندازه، شکل هندسی و تناسبات فضاها در آن مشهود است.