ارزیابی کارایی مدل KINEROS2 برای شبیه‌سازی هیدروگراف سیلاب ( مطالعه موردی حوضه آبخیز زیارت )

Abstract

مدل فرسایش- رواناب KINEROS2، یک مدل هیدرولوژیکی توزیعی فرسایش- رواناب و از نوع فیزیکی بوده که در سازمان کشاورزی امریکا و سرویس تحقیقات کشاورزی جهت تشریح فرآیندهای برگاب، نفوذ، رواناب سطحی و فرسایش حوضه‌ آبخیز پایه‌گذاری شده است. داده‌های اصلی مورد نیاز مدل شامل نقشه‌های DEM، کاربری اراضی و همچنین داده‌های بارش حوضه آبخیز بوده و قابلیت شبیه‌سازی هیدروگراف‌های سیلاب با گام زمانی دقیقه را دارد. برای ارزیابی کارایی مدل، تعداد 8 واقعه سیلاب و بارش متناظر حوضه آبخیز زیارت انتخاب و به دو دسته 4 تایی تقسیم، که از دسته اول جهت اجرا و واسنجی و از دسته دوم جهت اعتبارسنجی مدل استفاده گردید. جهت انجام واسنجی از روش دستی و از روش یک پارامتر در هر بار جهت بررسی آنالیز حساسیت پارامترها استفاده گردید. پارامترهای هدایت هیدرولیکی اشباع، ضریب مانینگ، میانگین حرکت مویینگی، ظرفیت برگاب مورد واسنجی قرار گرفتند. به منظور ارزیابی کارایی مدل در دو مرحله واسنجی و اعتبارسنجی از شاخص‌های ضریب ناش- ساتکلیف، درصد خطا در دبی اوج، معیار جمعی، ضریب تبیین و ضریب تبیین وزنی استفاده گردید. که برای دوره واسنجی متوسط ضریب ناش- ساتکلیف 665/0 و برای مرحله اعتبارسنجی 797/0 بدست آمد. نتایج ارزیابی مدل KINEROS2، در حوضه آبخیز زیارت نشان می‌دهد که مدل مولفه‌های هیدرولوژیکی را با دقت قابل قبول برآورد می‌نماید.