اندازه‌گیری و سهم ساقاب تولیدی درتک درختان بلندمازو و پلت درناحیه رویشی جنگل‌های هیرکانی

Abstract

پژوهش حاضر با هدف برآورد میزان ساقاب تک درختان بلندمازو <em>Quercus castaneifolia</em> C.A.M)) و پلت (<em>Acer velutinum</em> Boiss) طی دوره قبل خزان و خزان در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس شهرستان نور مازندران انجام شد. ساقاب با استفاده از جمع‌آوری کننده‌های مارپیچی که در ارتفاع برابر سینه درختان نمونه ساقاب نصب شده بود جمع‌آوری و مقدار بارندگی کل نیز با استفاده از 5 جمع‌آوری‌کننده باران در نزدیک‌ترین فضای باز نسبت به درختان اندازه‌گیری شد. اندازه‌گیری بارندگی و ساق‌آب در 4 بارندگی دوره قبل خزان مجموع 114 میلی‌متر و 7 بارندگی‌ دوره خزان مجموع 119 میلی‌متر انجام شد. متوسط ساقاب درختان بلندمازو و پلت به‌ترتیب 62/0 و 7/5 درصد بارندگی کل دوره قبل خزان و 64/0 و 65/7 درصد بارندگی کل دوره خزان بدست آمد. نتایج نشان داد طی دوره مطالعه، بین ساقاب و مقدار بارندگی کل رابطه مثبت و معنی‌داری وجود داشت. همچنین بر طبق نتایج پژوهش حاضر رابطه بین نسبت ساقاب به بارندگی کل گونه بلندمازو دوره خزان (85/0=²R) قوی‌تر از دوره قبل خزان (35/0=²R) بود حال آن‌که گونه پلت تقریباً در هر دو دوره قبل خزان (92/0=²R) و خزان (67/0=²R) رابطه نسبتاً قوی بین نسبت ساقاب به بارندگی مشاهده شد. به‌طور کلی بر طبق نتایج پژوهش حاضر گونه بلندمازو به‌دلیل داشتن پوست شیاردار و زبر ، سهم ساقاب از بارندگی به‌طور متوسط 9 برابر بیش‌تر از گونه پلت بود. این مطالعه نشان داد که پلت ساقاب بیشتری نسبت به بلندمازو تولید می‌کند و دلیل آن پوست صاف پلت و وجود ظرفیت نگهداری آب پوست کم پلت است.