سنگ چینه نگاری، ریز زیست چینه نگاری و بوم شناسی دیرینه سازند گورپی در ناحیه‌ی زنجیران (جنوب خاوری شیراز)

Abstract

به منظور مطالعه­ی سازند گورپی، برش چینه­شناسی تنگ زنجیران واقع در جنوب باختری کوار (جنوب خاوری شیراز)، انتخاب گردید. سازند گورپی در این منطقه، دارای 5 بخش به ستبرای 5/362 متر می­باشد و از تناوب شیل آهکی، سنگ­آهک مارنی، سنگ­آهک، شیل و مارن تشکیل شده است. همبری پایینی سازند ایلام با سازند گورپی به طور پیوسته و هم­شیب است و همبری بالایی سازند گورپی با سازند پابده به علت عدم وجود فرم­های شاخص ماستریشتین بالایی و وجود کانی­های گلوکونیت و لیمونیت، ناپیوستگی از نوع فرسایشی است. در این پژوهش 188 نمونه از سازند گورپی برداشت گردید که 148 نمونه مربوط به نمونه­های سخت و 40 نمونه مربوط به نمونه­های نرم می­باشد. در این مطالعات 48 جنس و 56 گونه از روزن­داران شناور تشخیص داده شد. براساس روزن­داران مطالعه شده شاخص، سازند گورپی در برش چینه­شناسی مورد بحث، دارای محدوده سنی سانتونین- ماستریشتین میانی می­باشد. مطابق با بایوزون­بندی، 7 بایوزون به شرح زیر در برش چینه­شناسی مورد مطالعه تشخیص داده شد که بایوزون 1 تا 6 مربوط به سازند گورپی و بایوزون 7 متعلق به سازند پابده است. 1. Dicarinella concavata Total Rang Zone. 2. Globotruncanita elevata Partial- Rang Zone. 3. Globotruncana ventricosa Interval Rang Zone. 4. Radotruncana calcarata Total Rang Zone. 5. Globotruncana aegyptiaca Interval Rang Zone. 6. Gansserina gansseri Total Rang Zone. 7. Morozovella velascoensisTotal Rang Zone. بر اساس عمق محل زندگی فونا شناسایی شده ازسازند گورپی در ناحیه مورد مطالعه، سه گروه از مورفوتایپ های کرتاسه متعلق به فونای مناطق کم عمق (50-0 متر)، مناطق حدواسط (100-50 متر) و فونای مناطق عمیق­تر (بیش از 100 متر) تشخیص داده شده است. با مقایسه فرم­های شناسایی شده از سازند گورپی با ایالت­های جغرافیای زیستی و نقشه جغرافیای دیرینه کرتاسه می­توان نتیجه گرفت که این واحد سنگی در ایالت تتیس و آب و هوای گرم نهشته شده است و شرایط رسوب­گذاری آن آرام و در آب­های عمیق­تر از 100 متر بوده است.