واکاوی مکانی زمانی روند شاخص گرمایش و سرمایش ماهانه در ایران

Abstract

هدف از این پژوهش بررسی تغییرات فضایی درجه روزهای نیازگرمایش و سرمایش ماهانه ایران است. نخست داده های میانگین دمای روزانه از پایگاه داده های اسفزاری[1] استخراج گردید. این پایگاه داده شامل میانگین روزانه دما ازسال 1/1/1340تا 29/12/1383 بر روی یاخته هایی به ابعاد 15×15 کیلومتر در سراسر کشور است. به این ترتیب ماتریسی به ابعاد 7187×15996 به دست آمد که سطرهای آن بیانگر روز و ستون های آن بیانگر یاخته (سلول) است. سپس شاخص شدت درجه روزهای گرمایش و سرمایش با استفاده از آستانه دمایی صفر درجه سانتیگراد محاسبه شد. درمرحله بعد جمع ماهانه این فراسنج ها در ماتریسی به ابعاد 7187×528 در نرم افزار MATLAB محاسبه گردید. روند ماهانه این فراسنج ها نیز درسطح معنی داری 05/0 از طریق آزمون من کندال محاسبه و در نهایت نقشه های روند ماهانه شدت نیاز گرمایش و سرمایش در نرم افزار SURFER ترسیم شد. آن چه که از نتایج این واکاوی ها به دست آمد بروز روند مثبت شدت گرمایش در مناطق گرم ایران می باشد که گواه بر افزایش دمای مناطق گرم ایران در ماه های گرم سال است. بروز روند شاخص های منفی شدت گرمایش در پاره ای از نقاط کوهستانی نیز کاهش دما در این مناطق را نمایان می سازد. بیشترین گستره مکانی روند مثبت شاخص شدت گرمایش نیز در ماه های شهریور و آبان به ترتیب در 78 و 69 درصد از وسعت کشور مشاهده می شود که خود گویای گرمتر شدن بیش از دو سوم از وسعت کشور طی این دو ماه است. از لحاظ شدت سرمایش نیز در ماه های آذر و اسفند در بلندی های کشور شاهد کاهش دمای هوا می باشیم.<br /> <br clear="all" /><br /> <br /> [1]- این پایگاه کاملترین پایگاه داده های روزانه فراسنج های اقلیمی است که در دانشگاه اصفهان توسط دکتر مسعودیان ایجاد شده است.