بررسی تأثیر بهسازهای زئولیت، پلیمر سوپرجاذب و مقادیر مختلف آبیاری بر عملکرد کنجد

Abstract

<br /> <br /> <br /> <br /> <strong>به منظور بررسی تأثیر</strong><strong>مواد</strong><strong> اصلاح کننده خاک، زئولیت و پلیمر سوپرجاذب، بر عملکرد کمی و کیفی گیاه کنجد در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی شهر بیرجند </strong><strong>انجام گرفت. تیمارها شامل آبیاری در دو سطح 50% و 100% نیاز آبی و بهسازها در شش سطح </strong><strong> Z0</strong><strong>، </strong><strong>Z1</strong><strong>، </strong><strong>Z2</strong><strong>، </strong><strong>Z3</strong><strong>، </strong><strong>Z4</strong><strong>و </strong><strong>Z5</strong><strong>(شاهد</strong><strong>=</strong><strong>Z0</strong><strong>،</strong><strong> پلیمرسوپرجاذب (125 کیلوگرم در هکتار) </strong><strong>=</strong><strong>Z1</strong><strong>،</strong><strong> 2/11 تن بر هکتار زئولیت</strong><strong>Z2=</strong><strong>و</strong><strong>2/6 تن بر هکتار زئولیت</strong><strong>Z3=</strong><strong>، </strong><strong>زئولیت 2/11 تن بر هکتار زئولیت + 125 کیلوگرم در هکتار پلیمرسوپرجاذب </strong><strong>=</strong><strong>Z4</strong><strong>،</strong><strong> 2/6 تن بر هکتار زئولیت + 125 کیلوگرم در هکتار پلیمرسوپرجاذب </strong><strong>=</strong><strong>Z5</strong><strong>)</strong><strong> </strong><strong>[H1] بود. در این پژوهش، وزن هزار دانه، درصد روغن خام دانه، پروتئین خام دانه، ارتفاع بوته، عملکرد دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که وزن هزار دانه، درصد روغن، پروتئین دانه، ارتفاع بوته و عملکرد</strong><strong> دانه کنجد در سطح احتمال 1% تحت تاثیر سطوح مختلف آبیاری و ماده بهساز قرار گرفته بود. همچنین سطوح مختلف مواد بهساز بر شاخص برداشت و کارایی مصرف آب در سطح احتمال 1% تأثیر گذاشت. نیز، درصد روغن، عملکرد دانه و شاخص برداشت تحت تأثیر اثر متقابل دوگانه سطوح آبیاری و ماده بهساز در سطح احتمال 1% قرار گرفت. بیشترین </strong><strong>وزن هزار دانه، درصد روغن خام دانه، پروتئین خام دانه، ارتفاع بوته، عملکرد دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب </strong><strong>در تیمار</strong><strong>Z4</strong><strong>مشاهده شد. بر اساس نتایج، با تغییر سطح آبیاری از 100% به 50% عملکرد گیاه با کاهش معنی­داری همراه بود. </strong><strong>بیشترین مقدار وزن هزار دانه کنجد در اثر سطوح مختلف بهساز معادل 12/4 گرم در تیمار </strong><strong>Z4</strong><strong> و کمترین مقدار معادل 89/2 گرم </strong><strong>در تیمار </strong><strong> </strong><strong>Z0</strong><strong>مشاهده شد. همچنین، بیشترین مقدار روغن خام دانه در تأثیر آبیاری و سطوح مختلف بهساز برابر 6/56% و کمترین مقدار برابر 3/40% بود. بیشترین و کمترین مقدار پروتئین خام دانه در تأثیر سطوح مختلف بهساز به­ترتیب معادل 2/15% و 1/13% بود.. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی بر رشد گیاه اثر منفی دارد اما استفاده از زئولیت و پلیمر سوپرجاذب تا حدی این اثر را جبران می­کند.</strong><br /> <br />