مقایسه تأثیر دو روش سخنرانی و درمان شناختی- رفتاری با رویکرد مشاوره‌ای بر میزان اضطراب زنان باردار پرخطر مراجعهکننده به مراکز جامع سلامت شهر سنندج

Abstract

<strong>مقدمه:</strong> بارداری پرخطر عبارت است از یک بارداری که در آن به هر دلیلی سلامت مادر و جنین به خطر می‌افتد و موجب اضطراب می‌شود. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف مقایسه تأثیر دو روش شناختی- رفتاری (CBT: Cognitive-Behavioral Therapy) و سخنرانی بر میزان اضطراب زنان باردار پرخطر در شهر سنندج انجام شد.<br /> <strong>مواد و روش</strong><strong>‌</strong><strong>ها:</strong> پژوهش حاضر یک مطالعه مداخله‌ای از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است، در ارتباط با 144 زن باردار پرخطر 24 تا 35 هفته مراجعه‌کننده به مراکز جامع سلامت شهر سنندج در سال 1397 انجام شد. برای انتخاب نمونه‌ها، شهر به پنج منطقه تقسیم گردید و بر‌اساس بیشترین آمار زنان باردار پرخطر، شش مرکز به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. در هر مرکز نیز واحدهای مورد نظر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب گردیدند. پیش از مداخله به‌منظور ارزیابی نمره اضطراب، پرسشنامه Spielberger تکمیل گردید. سپس نمونه‌ها به سه گروه شناختی- رفتاری (48 نفر)، سخنرانی (48 نفر) و کنترل (48 نفر) تقسیم شدند. در ادامه، گروه شناختی- رفتاری به چهار گروه 12 نفره و گروه سخنرانی به دو گروه 24 نفره تقسیم گردیدند. مداخله در جلسات 90 تا 120 دقیقه‌ای به‌صورت دو بار در هفته برای هر گروه شناختی- رفتاری و یک بار در هفته برای هر گروه سخنرانی به مدت چهار هفته انجام شدند. گروه کنترل نیز مراقبت‌های معمول بارداری را دریافت کرد. چهار هفته پس از مداخله، مجدداً پرسشنامه Spielberger توسط پژوهشگر برای گروه‌ها تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم‌افزار SPSS 21 و آزمون‌های آماری کروسکال- والیس (<em>Kruskal</em>–<em>Wallis</em>)، کای دو، T زوجی، توکی، تحلیل کوواریانس و آنالیز واریانس یک‌طرفه انجام شد.<br /> <strong>یافته‌ها:</strong> نتایج نشان دادند کهمیزان اضطراب در سه گروه سخنرانی، شناختی- رفتاری و کنترل قبل از مداخله تفاوت معناداری نداشت (05/0<P). همچنین، پس از مداخله میزان اضطراب در گروه کنترل نسبت به قبل از مداخله تفاوت معناداری مشاهده نشد (05/0P>)؛ اما در دو گروه سخنرانی (05/0P<) و شناختی- رفتاری (05/0P<) تفاوت معناداری به‌دست آمد و اضطراب در گروه شناختی- رفتاری نسبت به گروه‌های کنترل و سخنرانی کاهش بیشتری داشت.<br /> <strong>نتیجه</strong><strong>‌</strong><strong>گیری:</strong> نتایج این مطالعه نشان دادند که آموزش با رویکرد شناختی- رفتاری و شیوه سخنرانی بر کاهش اضطراب دوران بارداری تأثیر داشته است که تأثیر آموزش با رویکرد شناختی- رفتاری بیشتر بوده است؛ از این رو می‌توان گفت که در روش‌های سخنرانی و شناختی- رفتاری، مادران توانایی بیشتری را برای مدیریت اضطراب خود کسب می‌کنند و از پرداختن به افکار یا رفتاری که منجر به افزایش اضطراب در آن‌ها می‌گردد، اجتناب می‌نمایند.