ارزیابی فنی سیستم‌های مختلف آبیاری بارانی در شرایط مزرعه

Abstract

<strong>استان سمنان به خاطر موقعیت جغرافیایی، اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی با محدودیت‌های آب‌وخاک مواجه است</strong><strong>. </strong><strong> روش­های آبیاری تحت‌فشار به‌عنوان یکی از گزینه­های بهبود بهره­وری مصرف آب در استان سمنان توسعه‌یافته است. این تحقیق با هدف ارزیابی سامانه­های آبیاری بارانی در استان سمنان انجام شد. به این منظور در این پژوهش تعداد شش طرح از طرح‌های آبیاری بارانی ویل‌موو، کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک، و سنترپیوت در چند مزرعه مورد ارزیابی فنی قرار گرفت. مقادیر راندمان پتانسیل کاربرد آب </strong><strong>(</strong><strong>PELQ</strong><strong>)،</strong><strong> راندمان واقعی کاربرد آب </strong><strong>(</strong><strong>AELQ</strong><strong>)،</strong><strong> ضریب یکنواختی</strong><strong> (</strong><strong>CU</strong><strong>) </strong><strong>و یکنواختی توزیع</strong><strong> (</strong><strong>DU</strong><strong>) </strong><strong>در سامانه‌های ویل‌موو به ترتیب برابر 7/40، 6/29، 2/57 و 7/52 درصد و در سامانه‌های کلاسیک ثابت 8/54 ، 8/54، 75 و 65 درصد به دست آمد. در روش سنتر پیوت نیز مقادیر فوق به ترتیب برابر 83، 6/79، 5/94 و 91 درصد بود. ملاحظه ‌شد این پارامترها در سامانه سنترپیوت بهترین وضعیت را داشتند. طراحی خوب، وجود آبپاش‌های مناسب و نو</strong><strong> و </strong><strong>پایین بودن ارتفاع آبپاش‌ها در دستگاه سنترپیوت از عوامل عملکرد بهتر این سامانه بود. پس از آن، روش کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک از وضعیت بهتری برخوردار بود. پایین بودن ارتفاع آبپاش‌ها و وجود فشار مناسب در سامانه باعث افزایش کارآیی آن در مزرعه شماره چهار شده بود در حالی‌که در مزرعه شماره پنج فاصله</strong><strong> نامناسب آبپاش‌ها باعث کاهش کارآیی روش کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک شده بود. در مزارع دیگر، فشار کارکرد کم آبپاش­ها</strong><strong>، </strong><strong>کاهش آبدهی و شعاع پاشش آبپاش­ها نسبت به مقادیر اسمی و اختلاف فشار زیاد در سامانه، کارآیی ویل‌موو را کاهش داده بود.</strong>