اهمیت نقش ارتباطی زبان در جهت تکامل فرایند زبان آموزی در کودکان دبستانی

Abstract

در این مقاله بر مبنای نظریه زبانی «نقش گرایی نظام مند» هلیدی، به معرفی نقش تجربی زبان و اهمیت معرفی این فرانقش زبانی به کودکان دبستانی از دو دیدگاه پرداخته می شود: ۱ لزوم معرفی همه فرایندهای این فرانقش در جهت تکامل نظام یادگیری زبان؛ ۲ معرفی فرایندهای این فرانقش با توجه به ساختار رشد شناختی کودک در هر مرحله از رشد. پژوهش حاضر متون کتاب « بخوانیم» از اول تا پنجم دبستان، که اولین و رسمی ترین منبع زبان آموزی به کودکان است، را برای تحلیل آماری و معنایی، مورد بررسی قرار می دهد. برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری طبقه ای با تخصیص متناسب و نمونه گیری سیستماتیک در داخل هر طبقه استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد: در متون مورد بررسی تمامی فرایندهای تجربی زبان به کودک معرفی نشده اند و مؤلفان هنگام تدوین کتاب های «بخوانیم» مقطع دبستان، به نقش تجربی زبان که مرحله نهایی تکامل فرایند زبان آموزی کودک به شمار می آید، توجه ویژه نداشته اند؛ همچنین فرایندهای زبانی به عنوان ابزاری برای زبانی کردن تجربه های آدمی و برقراری ارتباط، به شیوه ای هدفمند به کودک معرفی نشده اند.