طراحی و آزمون الگوی خوش بینی سازمانی با رویکرد آمیخته

Abstract

هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر، زمینه و شرایط بسترساز و پیامدهای خوش‌بینی سازمانی و شناخت راهکارهای افزایش این پدیده و همچنین طراحی الگوی بومی ‌در شرکت‌های موردمطالعه است. این پژوهش ازنظر هدف، توسعه‌ای و ازلحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. روش پژوهش در دو بخش کیفی و کمی‌ و از نوع آمیخته انجام شده است. در بخش کیفی، عوامل ایجادکننده و پیامدهای خوش‌بینی سازمانی شناسایی شد و تحلیل داده‌های این بخش ازطریق تحلیل تماتیک براون و کلارک انجام و نسبت به طراحی مدل مفهومی‌اقدام شد. در بخش کمی‌ و با استفاده از نردبان انتزاع، پرسشنامه پژوهش تنظیم و علاوه‌بر آزمون اعتبار مدل، میزان تأثیر هریک از متغیرهای شناسایی‌شده در بخش کیفی، آزمون و برای نمونه‌گیری براساس فرمول کوکران تعداد 360 نفر از کارکنان شرکت‌های توزیع برق استان اصفهان به‌عنوان حجم نمونه تعیین شدند. روایی و پایایی پرسشنامه ازطریق روش‌های روایی همگرا، واگرا، پایایی مرکب و آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. به‌منظور تحلیل داده‌های پژوهش و آزمون فرضیه‌ها، از آمار توصیفی و استنباطی و نرم‌افزارهای SPSS و AMOS و روش‌های تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، ازآنجاکه مقدار مسیر بحرانی کلیه فرضیه‌ها به‌غیر‌از فرضیه هشتم بیشتر از 96/1 است، لذا در سطح اطمینان 95% فرضیه‌ها تأیید می‌شود. نتایج تحقیق نشان‌دهنده آن است که چهار دسته از عوامل فردی، گروهی، سازمانی و محیطی بر خوش‌بینی سازمانی تأثیر دارند و با شناخت راهکارهای افزایش این پدیده، می‌توان خوش‌بینی سازمانی را در شرکت‌های موردمطالعه تقویت کرد.