مطالعه تطبیقی حضور اجتماعی زن، چالش‌ها و راهکارها

Abstract

زن به عنوان رکنی از ارکان خانواده، نقش مهم و تأثیرگذار در شکل‌گیری و سلامت جامعه دارد. این نقش به شکل غیر مستقیم در قالب تربیت اعضای جامعه و در شکل مستقیم در قالب حضور اجتماعی در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی بروز و ظهور می‌یابد. این مقاله با بررسی آیه مباهله، بیعت زنان با رسول خدا (ص)، حضور دختران شعیب و حضرت مریم در جمع مردم و با برشمردن اصول بنیادین همچون کرامت ذاتی زن، تقدم ارزش‌های معنوی بر منافع مادی و لزوم توجه به روابط صحیح بین زن و مرد، درصدد اثبات جواز حضور اجتماعی زن از دیدگاه قرآن کریم است. در نقطه مقابل تلاش دارد با بهره­گیری از دیدگاه مفسران عامه و خاصه و روایات اهل بیت(ع) تفسیر صحیحی از آیه تبرّج ارائه کند که برخی آن را مانع حضور اجتماعی زن دانسته‌اند. بدون شک، مشارکت زنان در فعالیت‌های اجتماعی با رعایت اصول بنیادین آثار مثبتی دارد. ملاک حضور و ارتقای اجتماعی، بهره‌مندی از اخلاق الهی، اندیشمند بودن و استقلال فکری است، نه بهره‌مندی صرف از مادیات و داشتن حسن ظاهر و وابستگی‌های نامعقول دنیوی. بانوان امکان مشارکت در جامعه را به صورت مستقیم و غیر مستقیم دارا هستند و زن مسلمان با بهره­گیری از آموزه‌های دینی، اولین وظیفه خود را تربیت فرزندان دانسته و در گام بعدی با حفظ شرایط و عدم اختلاط با مردان، مسئولیت‌های مهم جامعه را به عهده می‌گیرد.