معنایابی واژه فساد در آیه ۲۲ سوره انبیاء(لو کان فیهما آلهة الا الله لقسدتا)

Abstract

آیه ۲۲ سوره انبیاء بریگانگی خداوند چنین استدلال می‌کند: اگر در جهان بیش از یک خدا وجود داشت» جهان فاسد می‌شد؛ ولیکن جهان فاسد نیست، پس جهان بیش از یک خدا ندارد. اشکالات و شبهاتی براین استدلال وارد شده که محور اصلی آنها، غالبا عدم فهم صحیح واژه فساد است . همچنین تعیین مراد از واژه فساد و اینکه کدام مرتبه از توحید را ثابت می‌کند، در فهم دقیق آیه دخالت دارد. در یک دیدگاه، مراد از فساد در آیه، عدم اعتدال و بی‌نظمی جهان است که منجر به تباهی می‌شود. در دیدگاه دوم، فساد به معنی نیستی جهان هستی است. در این نوشتار، با تکیه برمعنا و کاربردهای قرآنی واژه «اله» و تمسک به یات مشابه، این فرضیه ثابت می‌ شود که واژه «فساد» بر معنای عامی دلالت دارد که عدم و بی نظمی، مصادیق آن هستند؛ از این‌رو، آیه هم توحید خالقی و هم توحید ربوبی را ثابت می‌کند. بنابراین دلالت آیه، وسیع بوده و منحصر دررد عقاید مشرکان نیست و ثابت می‌شود اساسا تحقق فساد درعالم هستی، محال است.