بررسی بُن‌مایه‌های غنایی در شعر انقلاب اسلامی

Abstract

شعر انقلاب اسلامی ادامه شعر گذشته فارسی است و دایره شمول آن چه از نظرگاه مضمون و درون‌مایه و چه از منظر قالب و شکل، همه قلمروهای گذشته را در برمی‌گیرد. شعر انقلاب هم درون‌مایه حماسی دارد هم عارفانه، هم عاشقانه، هم مذهبی و هم اجتماعی و سیاسی؛ بهتر است بگوییم هیچ موضوع و مضمون الهی، انسانی و جهانی نیست که شاعران انقلاب بدان نپرداخته باشند. شعر عاشقانه یکی از شاخه‌های شعر انقلاب است که در شعر شاعران این دوره نمود چشمگیری دارد. سروده‌های تغزّلی عاشقانه انقلاب که در همه قالب‌ها به ویژه غزل سروده شده‌اند، عمدتاً از وقار و نجابت و ادب شاعرانه‌ای برخوردارند که از این منظر با سروده‌های تغزّلی عاشقانه پیش از انقلاب تفاوت بارز و محسوس دارند. از آنجا که عشق و بیان احساسات ناب و عواطف در قالب زیباترین جملات توصیفی در ادبیّات انقلاب نقش بسته و جزو مضامینی است که ما آن را در شمار ادبیّات غنایی می دانیم، در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا جنبه‌های غنایی ادبیّات بعد از انقلاب مورد بررسی قرار گرفته است. با توجّه به روحیّات مردم و همچنین اشعار شاعران در این زمان می‌توان گفت ادب غنایی علاوه بر مضامین عرفانی و حماسی، بخش قابل توجّهی از ادبیّات این دوره را به خود اختصاص داده است.