خشکسالی و تاثیر آن بر کیفیت منابع آب سطحی در استان سیستان و بلوچستان

Abstract

عناصر مواد و ترکیب های مختلفی در آب وجود دارند که روی کیفیت شیمیائی و فیزیکی آب مؤثر می باشند که در اثر شرایط خاصی چون افزایش و کاهش دبی دچار تغییراتی می شوند. یکی از این شرایط خشکسالی می باشد که کاهش دبی و تغییرات کیفی آب را به همراه دارد. در این تحقیق جهت تحلیل خشکسالی های استان سیستان و بلوچستان از شاخص نمره استاندارد که یکی از شاخص های پیشنهادی سازمان هواشناسی جهانی می باشد بهره گرفته شده است. بر اساس این شاخص استان سیستان و بلوچستان در طول دوره آماری (2005-1976)، به تناوب خشکسالی ها و ترسالی های گوناگونی را با شدت های مختلف تجربه کرده است. به طوریکه بیشترین فراوانی خشکسالی ها مربوط به خشکسالی های ضعیف با 7/26 درصد و خشکسالی های متوسط با20 درصد بوده است.سپس بر اساس همین شاخص، سال های تر و خشک مشخص و در نهایت سال های 2000 تا 2004 به عنوان نماینده سال های خشک انتخاب گردید.در مطالعه کیفی جریان های سطحی نیز از نتایج آزمایش چهار ایستگاه هیدرومتری رودخانه های سیانجاه، هیرمند، بمپور و باهوکلات طی یک دوره 10 ساله (2006-1997) استفاده گردید. بیشترین تغییرات در غلظت کاتیون ها و آنیون ها در ایستگاه پایاب سد کهک مشاهده گردید که میزان آنها در حدود 22 درصد بود. مقدار EC نیز در دوره شاخص خشکسالی دارای تغییراتی بوده است. به طوریکه در سال های شاخص خشکسالی نسبت به میانگین درازمدت در ایستگاه های پایاب سد کهک، دامن، لادیز و پیردان به ترتیب 7/12، 5/2، 95/0 و 03/0 درصد افزایش یافته است. در واقع کاهش دبی پایه رودخانه و افزایش دما در اثر خشکسالی باعث افزایش مقدار EC شده بوداست. و در نهایت از لحاظ مقدار نسبت جذب سدیم نیز شاهد 5/5 درصد افزایش در دوره خشک بوده ایم.