بررسی تطبیقی فرهنگ قناعت در قرآن کریم و بوستان و گلستان سعدی

Abstract

<strong>1- </strong><strong>چکیده</strong> قرآن کریم، به عنوان والاترین جلوه‌گاه فرهنگ اسلامی، حیات طیبه را ثمره‌ی قناعت معرفی می‌کند و حرکت در مسیر قناعت‌پیشگی را راه رسیدن به عزت نفس می‌داند. اشتمال حجم عمده‌ای از احادیث دینی بر موضوع قناعت و درک عمیق سعدی به عنوان شاعر اخلاق‌گرای ادب فارسی از این مهم، موجب شده که وی یک فصل از بوستان و یک باب از گلستان خود را به این موضوع اختصاص دهد. تحلیل کارکرد قناعت در این دو شاهکار سعدی، که به شدت متأثر از قرآن کریم و سیره‌ی عملی بزرگان دین است، نشان می‌دهد که دامنه‌ی فراگیری تبعات ارزشمند قناعت، به طور مستقیم بر سلامت نفس و سعادت انسان اثرگذار است. پژوهش حاضر اهمیت قناعت در قرآن کریم و بوستان و گلستان سعدی را در قالب مطالعات میان‌رشته‌ای مورد بحث قرار داده است. روش تحقیق، بنیادی- استنادی و مبتنی بر داده‌های دینی و تربیتی بوده و هدف نوشتار حاضر آن است که ضمنِ الهام گرفتن از کتاب وحی الهی در زمینه‌ی گسترش فرهنگ اسلامی، با تبیین برخی حکایت‌های عبرت‌آموز بوستان و گلستان، و تأکید بر ارزش‌های اخلاقی قناعت‌ورزی، تأثیر فرهنگ دینی بر دیدگاه سعدی را در زمینه‌ی اهمیت قناعت‌پیشگی مورد بحث قرار دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که سعدی در خلق این دو شاهکار به شدت متأثر از فرهنگ اسلامی بوده و با اثرپذیری مستقیم از آیات و روایات، به بزرگ‌داشت فضیلتِ قناعت در آثار خود پرداخته است. <strong> </strong> <strong> </strong>