بـررسـی تـأثیـر داستـان هـای قـرآنـی بر افسانه های عاشقانۀ لری بر مبنای نظریۀ ترامتنیّت ژنت

Abstract

ارتباط متنی با متن­های دیگر از موضوع­هایی مهم است که ساختارگرایی و پساختارگرایی به آن می­پردازد. ژنت در ترامتنیّت به بررسی تأثیرات یک متنِ اساس به عنوان پیش­متن بر متن یا متن­های دیگر(بیش­متن) می­پردازد. نظریۀ ترامتنیّت بهره­گیری متون از یکدیگر را براساس پنج نوع رابطۀ بینامتنیّت، فرامتنیّت، پیرامتنیّت، سرمتنیّت و بیش­متنیّت می­داند. در این مقاله به بررسی تأثیر داستان­های قرآنی بر افسانه­های عاشقانه­ی لری بر مبنای نظریۀ ترامتنیّت ژنت پرداخته می­شود. هدف پژوهش نشان دادن چگونگی تأثیرپذیری افسانه­های لری(بیش­متن) از داستان­های قرآنی(پیش­متن) از منظر بینامتنیّت و بیش­متنیّت و بررسی دلایل شکل­گیری رابطۀ فرامتنی افسانه­ها با داستان­های قرآنی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. خواننده با مطالعۀ این مقاله در می­یابد که افسانه­های عاشقانۀ لری با داستان­های قرآنی رابطۀ بینامتنی صریح و بیش­متنیّت از نوع همان­گونگی و تراگونگی با روش گشتار کمی و کاربردی دارند. هم­چنین به دلیل ماندگاری باورهای اسطوره­ای در حافظۀ جمعی مردم، برخی افسانه­ها رابطۀ فرامتنی با داستان­های قرآنی دارند. شایان یاد است که برخی از افسانه­ها ممکن است فقط یک رابطه با داستان­های قرآنی داشته­باشند، ولی برخی افسانه­ها هر سه نوع ارتباط را با داستان­های قرآنی داشته ­باشند.<br />