فصلنامه پژوهش‌های ادبی - قرآنی
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
حوزه معنایی توصیفی اجر در قرآن کریم با تأکید بر رابطه هم‌نشینی
(دانشگاه اراک, 2024-10-22)امروزه حوزه‌های‌معنایی مورد اقبال قرآن‌پژوهان قرار گرفته‌است. هرحوزه دربردارنده یک واژه کانونی‌ست که الفاظی دیگر تحت عنوان واژگان‌کلیدی اطراف آن قرارمی‌گیرند و یک حوزه مستقل را تشکیل می‌دهند. هم‌نشینی از راهکارهای بررسی ...
-
تحلیل استدلال بلاغی در سوره های مدنی قرآن کریم براساس نظریه استدلالی شاییم پرلمان
(دانشگاه اراک, 2024-10-22)تأثیر گذاشتن بر دیگری و اقناع در گفت وگوهای انسانی یک عنصر فعال و مشهود است از این رو استدلال کردن یکی از وجوه تمایز این گفت و گو‌ها می‌باشد. "شاییم پرلمان" یکی از کسانی است که در قرن بیستم به پیروی از ارسطو به بحث خطابه،بلاغت ...
-
واکاوی طرحواره‌های تصویری سوره نساء برمبنای نظریه زبان‌شناختی مارک جانسون
(دانشگاه اراک, 2024-10-22)طرحواره‌ی تصویری از نظریات مطرح در پژوهش‌های زبان‌شناسی شناختی است که برای نخستین بار توسط جانسون مطرح شد. دیدگاه اصلی در این نظریه این است که به دلیل فعالیت، حرکت و حضور فیزیکی انسان در جهان بیرون، از طریق بدن و محیط زندگی ...
-
واکاوی نشانه-معناشناسی نظام‌های گفتمانی آیه پانزدهم سوره حج
(دانشگاه اراک, 2024-10-22)تحلیلهای زبان شناختی از رویکردهای نوین مواجهه با متون دینی، ازجمله قرآن کریم است که با استخراج مؤلفههای فرهنگیِ زبان، ساحتهای انسان شناختیِ آن را ترسیم و با کشف تعاملات زبان با ساختارهای فکری ـ اجتماعی در متون، بسیاری ...
-
شگرد بلاغی فراخوانی در غزل معاصر فارسی (مطالعه موردی داستان حضرت یوسف(ع) در غزلیات امید صباغ نو)
(دانشگاه اراک, 2024-10-22)با بهره گیری از شگرد بلاغی فراخوانی شخصیت این امکان برای شاعران و نویسندگان مهیا میشود تا با برقراری ارتباط بین سنت و مدرنیته و با تکیه بر میراث گذشتگان، هیجانات و دغدغه‌های فکری و دیدگاه‌های خود را بیان کنند و آن را با ...
-
تحلیل انتقادی گفتمان‌مدار براساس الگوی ون لیوون "داستان حضرت موسی در سوره طه به عنوان نمونه"
(دانشگاه اراک, 2024-10-22)الگوی جامعه‌شناختی‌معنایی ون لیوون از جمله رویکردها و شاخه‌های جدید تحلیل گفتمان انتقادی می‌باشد که با شناسایی لایه‌های پنهان متن و واکاوی کنشگران اجتماعی آن، منتقد را قادر به کشف لایه‌های زیرین گفتمان موجود می‌کند. در ...
-
بررسی و نقد بلاغی اسلوب های وصل و فصل با تکیه بر دیدگاه الفناری مطالعه موردی سوره ابراهیم
(دانشگاه اراک, 2024-06-21)فصل و وصل یکی از مباحث بنیادین و کلیدی دانش بلاغی قلمداد میشود که از دیرباز زبانشناسان و مفسران قرآنی بدان پرداختند. اهمیت و ارزش این امر هم از آنجایی ناشی میشود که موضوع فصل و وصل چون رشتهی تسبیحی را میماند که دانههای ...
-
تحلیل روایت شناختی سوره قصص بر مبنای نظریه رولان بارت
(دانشگاه اراک, 2024-06-21)قرآن کریم علیرغم اینکه یک کتاب هدایتگر و راهگشا در مسیر نیل به سعادت و نیکبختی انسان هاست، در سرتاسر آن، نوعی از روایتها و حکایات مختلف به چشم می خورد؛ در ذیل بیان یک نکته مهم اخلاقی، هشدار به بندگان، منع از اعمال ...
-
بررسی و تحلیل داستان حضرت ابراهیم (ع) بر اساس نظریۀ تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف
(دانشگاه اراک, 2024-06-21)تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی است میان‌رشته‌ای که به تحلیل گفته‌ها و متون در چارچوب مناسبات قدرت در جامعه و نقش زبان در تثبیت و تداوم سلطه می‌پردازد. در تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف، متون، به‌ویژه داستان در سه سطح ...
-
تحلیل شخصیت موسی (ع) و فرعون در قرآن کریم بر اساس نظریه رشد و تباهی اریک فروم
(دانشگاه اراک, 2024-06-21)اریک فروم، روانشناس آلمانی است که همانند اغلب روانشناسان تعریفی سازمانیافته و یکپارچه از انسان ارائه می‌دهد. به اعتقاد او شخصیت انسان تحت تاثیر نیروهای اجتماعی و فرهنگی که در محدوده‌ی فرهنگ بر او تأثیر می‌گذارد و نیروهای ...
-
ظرافت‌های تقدیم و تأخیر در سورۀ روم
(دانشگاه اراک, 2024-06-21)یکی از وجوه اعجاز قرآن، جنبۀ بلاغی است که از نظر ظاهری و ساختاری با واژگان ارتباط تنگاتنگی دارد و از جمله تکنیک‌های آن بحث تقدیم و تأخیر است که بهر‌ه‌گیری از آن به گویاتر شدن کلام و فهم بهترمخاطب کمک می‌کند ،چنین تکنیکی ...
-
بررسی تصویر«بهشت» و «جهنم» در سوره غاشیه با تکیه بر نظریات فلسفۀ زبان مطالعه موردی: نظریه ارجاعی و کاربردی معنا
(دانشگاه اراک, 2024-06-21)بحث معناداری گزارهها مهمترین موضوع در فلسفه زبان قرن بیستم است که با دو نظریه پربسامد روبهرو شد؛ نظریه ارجاعی و کاربردی؛ نظریه ارجاعی کلیه گزارههایی را که غیرقابل ارجاع مستقیم به مدلول و غیرقابل آزمایش تجربی بودند را ...
-
تحلیل گفتمان پیامبران در سوره هود براساس الگوی استدلالی پاتریک چاردو (گفتمان حضرت نوح و حضرت شعیب علیهما السلام)
(دانشگاه اراک, 2023-12-22)یکی از کاربردهای زبان در جهت تأثیرگذاری بر دیگری استدلال کردن است. استدلال‌ها در جهت اقناع مخاطب به کار می‌روند؛ زیرا سعی دارند مخاطب را قانع کنند که این تفکر درست است و یا به نفع اوست که تابع این نگاه یا اعتقاد باشد.نظریه‌ها ...
-
بررسی و تحلیل انسجام واژگانی در سوره سجده
(دانشگاه اراک, 2023-12-22)انسجام متنی یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در دستور زبان متن است. این نظریه به بررسی و تحلیل عناصری می پردازد که اجزای تشکیل دهنده متن را به هم مرتبط می سازد. برای اینکه یک متن منسجم باشد به سه عامل واژگانی، دستوری ...
-
بررسی توازن آوایی و همگونی لحن کلام در سور حوامیم، از رهگذر سبک شناسی
(دانشگاه اراک, 2023-12-22)موسیقی درونی که یکی از شاخه‌های سبک شناسی آوایی و از شاخصه‌های نوین متون ادبی است، در پی پیوند و اتصال میان شکل و محتوای کلام پدید آمده و احساس شعفی خاص در نهاد انسان ایجاد می‌کند. یکی از وجوه این شاخصه ادبی، لحن و آهنگ ...
-
هنجارگریزی مفعول‌ها در قرآن کریم بر اساس نظریه جان کوهن (بررسی موردی جزءهای یکم تا سوم)
(دانشگاه اراک, 2023-12-22)علوم بلاغت و نحو در ترجمه و تفسیر دقیق قرآن نقش بسزایی دارد؛ هنجارگریزی بهعنوان یکی از یافتههای علم بلاغت از این تأثیر مستثنی نیست؛ از اینرو برای دسترسی به مدلول دقیق آیات، ناگزیر از بررسی اسلوب هنجارگریزی یا إنزیاح ...
-
تحلیل بینامتنی کاربرد آیات قرآن در منشآت قائم مقام فراهانی
(دانشگاه اراک, 2023-05-22)قرآن یکی از آبشخورهای اصلی ادبیات فارسی است و شاعران و نویسندگان به شیوه‌های مختلف از آن بهره گرفته‌اند، به گونه‌ای که روابط بینامتنی کاملی بین قرآن و متون ادبی دیده می شود. این رابطه از اقتباس و تلمیح شروع و به سطوح عمیق ...
-
بررسی و نقد روش کویپرس در ادبیات نظم متقارن و تطبیق آن در سوره اعلی
(دانشگاه اراک, 2023-05-22)یکی از نظریات مطرح شده درباره نظم قرآن کریم، نظریه میشل کویپرس است که با استفاده از ادبیات نظم متقارن و معکوس رهیافتی نو، به نظم و انسجام قرآن دارد. وی در نظریه خود، به فن تالیف کلام توجه می کند ودیدگاهی کل نگر به قرآن ...
-
تحلیل روایت داستان موسی (ع) در قرآن بر مبنای مفهوم کرونوتوپ میخائیل باختین
(دانشگاه اراک, 2023-05-22)داستان‌های قرآن کریم از حیث آنکه بافتار روایی دارند، می‌توانند از لحاظ علم روایت‌شناسی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرند. در این نوع تحلیل، ارتباطات درون متنی میان مؤلفههای روایت بررسی می شوند. از میان قصه‌های قرآن، داستان ...
-
تحلیل شناختی افعال حرکتی اجرام آسمانی در قرآن کریم بر اساس نظریه تالمی
(دانشگاه اراک, 2023-05-22)علوم شناختی دانشی است که به پژوهش دربارۀ ذهن می‌پردازد. محققان علوم شناختی، تبیین کارکردهای شناختی و فرآیندهای پنهان ذهن را تنها از روشهای غیر مستقیمی مانند مطالعه زبان ممکن می‌دانند. از این رو زبان‌شناسی شناختی از جایگاه ...
