بررسی واکنش تعدادی از ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) به کم آبیاری و بیماری ریزومانیا در شرایط مزرعه

Abstract

کمبود منابع آب آبیاری و بیماری ریزومانیا دو عامل عمده کاهش عملکرد در مزارع چغندرقند ایران هستند. در این پژوهش واکنش 30 رقم تجارتی چغندرقند نسبت به کم آبیاری و بیماری ریزومانیا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. روش آبیاری نشتی و دور آبیاری براساس تبخیر 180 میلی متر از طشتک کلاس A بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم بر عملکرد قند و همچنین بهره‌وری آب مصرفی (WUE) معنی دار بود(P˂ 0.01). نتایج تائید کرد که در چغندرقند اختلافات ژنتیکی در بهره وری مصرف آب، عمدتا بدلیل اختلاف در پتانسیل عملکرد است. همچنین معلوم شد که ترتیب ارقام از نظر مقدار عملکرد قند در شرایط آلوده با شرایط غیر آلوده بایکدیگر تفاوت دارد. در شرایط آلودگی به بیماری نمره رنگ برگ و شاخص شدت بیماری با عملکرد شکر به ترتیب دارای همبستگی مثبت و منفی معنی داری (P˂ 0.01) به ترتیب با ضریب تبین 44/0 و 39/0 بودند. در شرایط غیر آلوده به بیماری نمره پژمردگی و پیری همبستگی منفی و معنی داری (P˂ 0.05) با عملکرد قند داشتند. در حالیکه درشرایط آلوده به بیماری همبستگی عملکرد قند با نمره پژمردگی و پیری برگ منفی ولی به ترتیب غیر معنی دار (P> 0.05) و معنی دار (P˂ 0.01) بود. در بین 30 رقم تجارتی ارقام آنتک، بالو، بی‌تی‌اس233، دورتی، ایزابلا، لاتیتیا، لوریکت، پالما، پرفکتا، شکوفا و توکان از بهره وری مصرف آب آبیاری و عملکرد قند بالا و در عین حال از شاخص برتری مناسبی برخوردار بودند.