تاثیر محلول پاشی روی بر میزان عملکرد، پروتئین دانه و کاه لوبیا (Phaseolus vulgaris) تحت تنش کم آبی در شرایط آب و هوایی ایلام

Abstract

<strong>به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصر روی و تنش کم آبی در مراحل مختلف رشد لوبیا بر عملکرد دانه، عملکرد پروتئین و درصد پروتئین دانه و کاه لوبیا،</strong><strong> آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار</strong><strong> در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ایلام </strong><strong>اجرا شد. </strong><strong>عوامل مورد بررسی شامل تنش کم آبی به صورت قطع آبیاری در دو مرحله گل دهی و غلاف بندی به همراه تیمار شاهد (بدون قطع آبیاری) به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی عنصر روی در سه غلظت شامل صفر(شاهد)، دو هزار پی پی ام و چهار هزار پی پی ام به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که محلول پاشی عنصر روی و نیز تنش کم آبی اثر معنی داری بر تمامی صفات مورد بررسی داشتند. نتایج مقایسه میانگین مشخص نمود که بالاترین میزان عملکرد دانه (03/2366 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد پروتئین (33/583 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار آبیاری شاهد بود، در حالی که بالاترین میزان پروتئین دانه (14/25 درصد) در شرایط تنش در مرحله گلدهی و بیشترین مقدار پروتئین کاه (12/15 درصد) در شرایط تنش در مرحله غلاف بندی به دست آمد. در بین سطوح مختلف محلول پاشی عنصر روی بالاترین میزان عملکرد دانه (24/2310 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد پروتئین (05/583 کیلوگرم در هکتار)، پروتئین دانه (21/25 درصد) و پروتئین کاه (09/14 درصد) به تیمار چهار هزار پی پی ام روی اختصاص یافت. رابطه عملکرد دانه و درصد پروتئین دانه و کاه در هر دو تیمار تنش کم آبی و محلول پاشی روی به صورت معادله درجه دو می باشد. این رابطه به شدت تحت تأثیر تنش کم آبی و محلول پاشی روی قرار گرفت. </strong><strong>عنصر روی اثرات تنش کم آبی را بر میزان پروتئین دانه به نحو مؤثری تعدیل نمود، به طوری که در شرایط تنش کم آبی تفاوت در میزان پروتئین دانه در تیمارهای کاربرد روی نسبت به عدم کاربرد آن به مراتب کمتر بود.</strong>